Thị trường bán lẻ Việt Nam: Sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt
Thị trường bán lẻ Việt Nam đang được đánh giá có rất nhiều tiềm năng. Theo đó, thị phần giữa hai phân khúc truyền thống với những khu chợ quen thuộc và hiện đại cùng các trung tâm thương mại, siêu thị tiện nghi đang có sự biến chuyển dần dần nhưng rõ rệt.
Cùng với đó, một loạt bài toán được đặt ra đối với các doanh nghiệp Việt Nam khi các doanh nghiệp ngoại với nhiều ưu thế bắt đầu “ thò tay” vào thị trường Việt Nam.
Từ phân khúc truyền thống và hiện đại…
Theo Savills Việt Nam, với việc quay trở lại thứ hạng 6 trên toàn thế giới theo Chỉ số phát triển bán lẻ năm 2017 của AT Kearney, Việt Nam có nhiều tiềm năng trở thành điểm đến lý tưởng cho các doanh nghiệp bán lẻ như: niềm tin của khách hàng, sự bùng nổ của thương mại điện tử, tự do thương mại và hạ tầng cơ sở liên tục được nâng cấp và phát triển.
Thêm vào đó, thị trường bán lẻ tại Việt Nam vẫn còn nhiều cơ hội để phát triển bởi mật độ bán lẻ tại Hà Nội và Tp. Hồ Chí Minh hiện vẫn còn khá thấp, mới chỉ khiêm tốn ở mức từ khoảng 0,26 và 0,12 m2 bán lẻ/người, thấp hơn nhiều so với các thành phố khác trong khu vực như Bangkok, Singapore và Kuala Lumpur.
Ông Phạm Thái Bình, Trưởng Bộ phận Bán lẻ, Savills Tp. Hồ Chí Minh cho biết, hiện tại nhiều thống kê cho thấy, nhóm truyền thống vẫn chiếm ưu thế bởi tần suất người tiêu dùng đi mua sắm thực phẩm vẫn lựa chọn vào các khu chợ hơn là đi vào siêu thị hay cửa hàng tiện lợi. Nhóm hiện đại đang chiếm khoảng 25% thị phần, nhưng nhóm này đang có những bước phát triển nhanh chóng.Theo nghiên của Viện Nghiên cứu Thương mại thuộc Bộ Công Thương, giai đoạn 2016 - 2020, tốc độ tăng trưởng thương mại bán lẻ của Việt Nam dự kiến đạt khoảng 11,9%/năm với quy mô thị trường khoảng 179 tỉ USD vào năm 2020.
Dù chỉ số này chỉ tương đương thị trường Thái Lan vào năm 2016, thế nhưng, tiềm năng dành cho Việt Nam vẫn còn được nhiều nhà đầu tư đánh giá cao bởi yếu tố quan trọng như dân số “vàng”, đô thị hóa nhanh chóng tạo đà tăng trưởng thu nhập cho người dân.
Theo ông Phạm Thái Bình, xét về giá thuê mặt bằng bán lẻ tại các khu vực, chúng ta có thể thấy rằng chính cơ chế thuê sẽ ảnh hưởng lớn đến việc hình thành giá thuê. Đối với các trung tâm hay mặt bằng thương mại (shopping mall), giá thuê giao động từ khoảng100-130 USD/m2, áp dụng cho tầng thấp.Cơ chế thuê chủ yếu là cố định (fixed rent) trên m2 và việc hình thành giá thuê tùy vào vị trí và thương hiệu của chính trung tâm thương mại. Ngoài ra, các trung tâm thương mại ngoài trung tâm có mật độ dân cư đông đúc giá dao động từ khoảng 40 USD/m2- 60 USD/m2 như Quận 5, Quận 10; còn lại Quận 2; Quận 9, Quận Gò Vấp hay Thủ Đức giá chỉ tầm khoảng 25 USD/m2 – 35 USD/m2.
Đối với phân khúc những tổ hợp mua sắm, kiosk (department store) nằm trong khu trung tâm thương mại, hình thức tính tiền thuê chủ yếu dựa vào hình thức chia doanh thu và kèm theo doanh thu tối thiểu. Mức chia doanh thu dao động từ 18%-25%, tùy vào tên tuổi mỗi thương hiệu và nếu so sánh với cho thuê cố định , thì mức doanh thu tối thiểu thông thường thấp hơn khoảng từ 20%-30%.… đến doanh nghiệp nội và ngoại
Cuộc chơi bán lẻ tại Việt Nam chính thức khởi động từ năm 2014, khi thị trường Việt Nam chào đón những thương hiệu lớn như Aeon, Central Group, Tập đoàn TCC (Thái Lan) hay Auchan. Và trong thời gian qua, chúng ta cũng đã chứng kiến nhiều thương vụ mua bán và sáp nhập (M&A) diễn ra trên rất nhiều lĩnh vực mà trong đó đáng chú ý là các thương vụ mua lại Metro, BigC, Nguyễn Kim.
Nhiều chuyên gia nhận định, đây là bước đi khôn ngoan của các thương hiệu lớn. Có thể thử làm một phép tính cho một nhà bán lẻ phát triển từ số 0, họ sẽ phải mất công sức xây dựng, tìm hiểu nghiên cứu thị thiếu tiêu dùng của người Việt Nam, chưa nói đến vô vàn các thủ tục giấy tờ…
Ông Phạm Thái Bình phân tích, quan trọng nhất chính là thời gian để thị trường nhận diện cũng như chấp nhận thương hiệu. Đây cũng là bài học của rất nhiều nhà bán lẻ đi trước nên việc mua lại xem như vừa nhanh chóng, dễ dàng và an toàn.
Nhanh ở đây là nhanh chiếm thị phần, dễ dàng ở việc thâm nhập vào thị trường và an toàn là nhìn ra ngay được tình hình thực tế trước khi đi đến quyết định. Nghe thì có vẻ đơn giản, thế nhưng, mỗi thương vụ M&A đều phải tốn trung bình từ 3-5 năm mới đi đến kí kết hợp đồng.
Theo các chuyên gia của Savills Việt Nam, bên cạnh nhưng tên tuổi đã đề cập bên trên, thị trường bán lẻ Việt Nam cũng trông đợi những động thái từ các “ông lớn” như Walmart, Tesco hay Carefour. Dù đã phát triển mạnh, nhưng dường như trải nghiệm của các thương hiệu này tại thị trường châu Á không mấy suôn sẻ, bởi đặc thù văn hóa đa dạng, cộng với tác động khủng hoảng ngay trên sân nhà, nên khả năng phải cần thêm thời gian để củng cố. Như vậy, các doanh nghiệp bán lẻ Việt Nam đang ở đâu và làm gì trước nguy cơ: sân nhà không còn là ưu thế? Có lẽ, mỗi nhà bán lẻ cần tự tìm cho mình một hướng đi an toàn, như việc tránh đối đầu và hướng tới các thị trường mà các đối thủ ngoại chưa có kế hoạch thâm nhập, như các tỉnh và vùng xa, để tận dụng tối đa lợi thế nắm vững văn hóa tập quán, vùng miền. Bên cạnh đó, phần lớn nhiều nhà bán lẻ Việt Nam chỉ đang ở quy mô trung bình và nhỏ nên việc “chọn sân để chơi” cũng là điều nên cân nhắc. Các nhà cung cấp hay sản xuất cho thị trường bán lẻ cũng đang phải đối mặt vô vàn khó khăn, khi các doanh nghiệp bán lẻ ngoại luôn đi song hành cùng các nhà cung cấp ngoại với tỉ lệ 1/3, tương đương với nhà cung cấp nội cũng như các nước trong khu vực. Theo các chuyên gia ngành bán lẻ, nghe thì rất hợp lý và công bằng nhưng đằng sau đó luôn là một câu chuyện không hồi kết. Điển hình là việc các siêu thị ngoại cạnh tranh nhau bằng loại hình Own brand (nhãn hàng riêng của siêu thị) với tiêu chí rẻ, chất lượng, mẫu mã đẹp và luôn được ưu tiên điểm trưng bày tốt. Điều này vô hình dung đang tạo nên làn sóng cạnh tranh trực tiếp, phần nào ảnh hưởng đến các nhà cung cấp nội. Khi không còn đủ sức cạnh tranh, các doanh nghiệp nội phải chuyển thành đơn vị gia công cho chính các doanh nghiệp ngoại bán lẻ này. Trên thực tế, tình trạng “làm chủ chuyển sang làm thuê” đã không còn xa lạ và ngày một nhân lên khi các nhà sản xuất muốn tồn tại. Song song đó, để cạnh tranh trực tiếp với các nhà cung cấp ngoại, thực sự chúng ta vẫn còn nhiều việc phải bàn đến như chất lượng sản phẩm, mẫu mã, xuất xứ… Lúc này, giá cả đã không còn là yếu tố quan trọng nhất và để tồn tại.Các doanh nghiệp nội sẽ không chọn cách đối đầu với các nhà cung cấp ngoại mà chọn đối thủ ngang tầm hơn, dẫn đến tình trạng “quân ta đánh quân mình” để tìm cơ hội. Và chuyện các nhà bán lẻ nội “ngồi lại bên nhau”, liên kết hợp sức lại trở nên khá thiếu thực tế, xa vời trong giai đoạn có thể gọi là sống còn này.
Tuy nhiên, vẫn có một điểm sáng trong cuộc cạnh tranh, đó là lợi thế hay những ưu đãi về hàng hóa, dịch vụ dành cho người tiêu dùng trở nên phong phú và đích thực hơn bao giờ hết. Theo số liệu bộ phận Bán Lẻ Savills nghiên cứu, thời gian tới sẽ là cuộc chạy đua hứa hẹn nhiều bất ngờ của Emart, BigC, Co.op mart, Satra… trên con đường chinh phục thị trường Việt nhiều thách thức nhưng cũng rất tiềm năng./.Tin liên quan
-
Hàng hoá
Thị trường bán lẻ Việt Nam gia tăng sức hấp dẫn
06:30' - 23/09/2017
Việt Nam là một quốc gia có dân số đông, hơn 90 triệu người, trong đó người trẻ chiếm tỷ lệ cao. Đây là lợi thế đầu tiên để ngành bán lẻ thuận lợi phát triển.
-
Thị trường
Phát triển thương mại phía Nam - Bài 2: Gia nhập thị trường bán lẻ nước ngoài
15:25' - 07/09/2017
Hợp tác phát triển công thương giữa các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam đã tạo động lực để hoạt động thương mại, dịch vụ trong khu vực phát triển với tốc độ khá nhanh.
-
Kinh tế Việt Nam
Dự báo thị trường bán lẻ Việt Nam sẽ tăng trưởng 11,9%/năm
07:45' - 14/05/2017
Theo dự báo của Viện Nghiên cứu Thương mại (Bộ Công thương), giai đoạn 2016-2020, tốc độ tăng trưởng thương mại bán lẻ của Việt Nam sẽ đạt 11,9%/năm.
Tin cùng chuyên mục
-
DN cần biết
Hoa Kỳ chấm dứt điều tra bánh xe kéo bằng thép nhập khẩu từ Việt Nam
17:15'
Cục Phòng vệ thương mại cho biết: Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đã ban hành thông báo chấm dứt điều tra xem xét phạm vi sản phẩm đối với bánh xe kéo bằng thép nhập khẩu từ Việt Nam
-
DN cần biết
Hải Dương xúc tiến quảng bá sản phẩm công nghiệp nông thôn, OCOP
13:54'
Sở Công Thương Hải Dương phối hợp với UBND huyện Cẩm Giàng tổ chức Tuần lễ xúc tiến thương mại nhằm quảng bá, giới thiệu các sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu, sản phẩm làng nghề và OCOP.
-
DN cần biết
Đòn bẩy cho các ngành hàng xuất khẩu bứt phá
12:40'
Sáng 8/5, Hội chợ hàng Việt Nam tiêu biểu xuất khẩu 2024 do Sở Công Thương Tp. Hồ Chí Minh cùng các đơn vị xúc tiến trong và ngoài nước tổ chức, đã khai mạc tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Sài Gòn.
-
DN cần biết
Doanh nghiệp Nhật Bản kỳ vọng Việt Nam trở thành trung tâm IT của Đông Nam Á
10:44'
Các doanh nghiệp công nghệ thông tin (IT) của Nhật Bản đang rất quan tâm đến Việt Nam như một thị trường năng động và tiềm năng nhằm phát triển mở rộng kinh doanh tại châu Á.
-
DN cần biết
Xanh hoá bao bì góp phần phát triển bền vững ngành thực phẩm
15:26' - 07/05/2024
Xanh hóa bao bì không chỉ là xu hướng mà còn là một phần quan trọng trong chiến lược chuyển đổi của doanh nghiệp thực phẩm nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn phát triển bền vững của khách hàng và thị trường.
-
DN cần biết
Thông tin các quy định trong nhập khẩu nông sản, thực phẩm của EU
12:30' - 07/05/2024
EU đã đưa ra một số yêu cầu riêng biệt đối với sản phẩm tổng hợp (composite) nhập khẩu. Quy định mới ngặt nghèo hơn đòi hỏi các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam phải nắm chắc để tránh rủi ro.
-
DN cần biết
Đề xuất quy định trao đổi tín chỉ carbon quốc tế
12:02' - 07/05/2024
Bộ Tài nguyên và Môi trường đang lấy ý kiến dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 06/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ozone.
-
DN cần biết
Sắp diễn ra Triển lãm quốc tế về Giải pháp văn phòng thông minh
09:43' - 07/05/2024
Lần đầu tiên tại Việt Nam sẽ diễn ra Triển lãm quốc tế về Giải pháp văn phòng thông minh, Thiết bị, Máy và Văn phòng phẩm (VietOffice 2024).
-
DN cần biết
Tiếp nhận hồ sơ điều tra chống bán phá giá thép mạ nhập khẩu
09:07' - 07/05/2024
Cục Phòng vệ thương mại đã tiếp nhận Hồ sơ của các công ty là đại diện cho ngành sản xuất trong nước yêu cầu điều tra áp dụng biện pháp chống bán phá giá sản phẩm thép mạ từ Trung Quốc và Hàn Quốc.