Nhiều chỉ tiêu ngành lâm nghiệp đạt ở mức độ cao

Tại hội nghị “Tổng kết công tác chỉ đạo điều hành năm 2017 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2018” của Tổng cục Lâm nghiệp, ngày 27/12 tại Hà Nội, Thứ trưởng Thường trực Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Công Tuấn đánh giá, năm 2017, nhiều chỉ tiêu chính của ngành lâm nghiệp đạt ở mức độ cao. Đặc biệt, chỉ tiêu xuất khẩu đã cán đích trước 3 năm so với mục tiêu Chiến lược phát triển lâm nghiệp Việt Nam giai đoạn 2006 – 2020 đặt ra.

Cùng với đó, dịch vụ môi trường rừng đạt cao nhất từ trước tới nay với trên 1.675 tỷ đồng. Năm nay, tỷ lệ che phủ rừng toàn quốc năm đạt 41,45%. Tốc độ tăng giá trị sản xuất ngành lâm nghiệp ước đạt 6,6%.

Các chỉ tiêu kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng đều vượt kế hoạch. Trồng rừng tập trung 235.028 ha, tăng 2,4 % kế hoạch, tăng 0,9% so với năm 2016. Đặc biệt, lần đầu tiên chỉ tiêu về trồng rừng phòng hộ, đặc dụng đã đạt và vượt kế hoạch năm 1,4% với15.208 ha.

Trong năm 2017, nhờ có sự chỉ đạo quyết liệt, sát sao nên việc bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng tiếp tục đạt được kết quả tích cực, vượt mục tiêu đề ra. Cả nước đã phát hiện 16.531 vụ vi phạm, giảm 4.933 vụ so với 2016, giảm 23% - vượt mục tiêu đề ra 3%. Diện tích rừng thiệt hại là 1.451 ha, giảm 3.148 ha, giảm 68% - vượt mục tiêu đề ra 18%. Cơ bản các hành vi, vụ việc vi phạm đã giảm cả về số lượng và quy mô.

Năm nay, sản lượng khai thác gỗ rừng trồng tập trung đạt khoảng 18 triệu m3, vượt 6% so với kế hoạch năm 2017, tăng 4% so với năm 2016. Thị trường sản phẩm gỗ và lâm sản phát triển, tạo điều kiện cho chế biến gỗ và lâm sản ngoài gỗ được duy trì, phát triển, xuất khẩu gỗ và lâm sản tiếp tục tăng cao.

Tổng giá trị xuất khẩu lâm sản là 7,974 tỷ USD, vượt 5% kế hoạch và tăng 9,2% so với năm 2016. Trong đó 3 thị trường xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ lớn nhất của Việt Nam là Hoa Kỳ, Trung Quốc, và Nhật Bản chiếm trên 70% tổng giá trị xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ. Thặng dư thương mại đạt mức kỷ lục gần 5,8 tỷ USD.

Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng tiếp tục được thực hiện có hiệu quả, tạo được nguồn ngân sách quan trọng để hỗ trợ người dân thực hiện bảo vệ rừng. Năm 2017, cả nước thu được hơn 1.675 tỷ đồng, tăng 1,5% kế hoạch, tăng 30% so với năm 2016.

Năm 2017, đặc biệt, Luật Lâm nghiệp (số 16/2017/QH14 ngày 15/11/2017) đã được thông qua tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV với điểm đối mới quan trọng nhất là việc coi lâm nghiệp là ngành kinh tế - kỹ thuật liên kết theo chuỗi giá trị sản phẩm lâm nghiệp, từ quản lý, bảo vệ, phát triển đến sử dụng rừng, chế biến và thương mại lâm sản.

Thứ trưởng Hà Công Tuấn yêu cầu, năm 2018, cần tập trung vào triển khai Luật Lâm nghiệp khi luật có hiệu lực, với trọng tâm là xây dựng 4 Nghị định, 7 Thông tư và trình cấp có thẩm quyền ban hành trong trong tháng 9 và 10/2018, để các văn bản có hiệu lực từ năm 2019.

“Luật có rồi. Luật có đi vào cuộc sống hay không là nhờ vào việc ban hành các văn bản này. Khi xây dựng văn bản phải tạo môi trường thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, khuyến khích thu hút đầu tư, ứng dụng công nghệ cao trong quản lý và sản xuất”, Thứ trưởng Hà Công Tuấn nêu rõ.

Bên cạnh những kết quả đạt được, theo ông Nguyễn Bá Ngãi, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp, năm 2017, ngành vẫn còn một số chỉ tiêu chưa đạt như: kết quả trồng rừng ven biển, trồng rừng thay thế còn thấp, chưa đạt chỉ tiêu kế hoạch. Nhiều địa phương chưa tích cực chỉ đạo trồng thâm canh và chuyển hóa rừng trồng kinh doanh gỗ lớn. Chưa kiểm soát được chất lượng giống cây trồng do các tổ chức, cá nhân tự bỏ vốn trồng rừng.

Đóng góp của ngành lâm nghiệp đối với phát triển kinh tế quốc dân chưa tương xứng với tiềm năng. Tỷ trọng giá trị sản xuất của ngành lâm nghiệp thấp, chỉ chiếm khoảng 3,0-3,3% giá trị sản xuất ngành nông nghiệp. Năng suất, chất lượng rừng thấp, mặc dù độ che phủ rừng tuy đã tăng, nhưng chất lượng rừng và tính đa dạng sinh học của rừng tự nhiên vẫn còn suy giảm ở một số địa phương (80% diện tích rừng tự nhiên là rừng nghèo).

Năm 2018, toàn ngành phấn đấu nâng tỷ lệ che phủ rừng toàn quốc đạt 41,6%. Tốc độ tăng giá trị sản xuất lâm nghiệp đạt từ 5,5% đến 6,0%. Giá trị xuất khẩu đồ gỗ và lâm sản đạt từ 7,9-8 tỷ USD. Bên cạnh đó, duy trì ổn định 25 triệu việc làm, tăng thu nhập, góp phần xóa đói, giảm nghèo, cải thiện sinh kế cho người làm nghề rừng, gắn với xây dựng nông thôn mới và đảm bảo an ninh, quốc phòng.

Cùng với đó, tiếp tục bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng; ngăn chặn và xử lý kịp thời, có hiệu quả các hành vi vi phạm quy định của pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng, giảm 15-20% số vụ vi phạm và diện tích rừng bị thiệt hại so với năm 2017. Đồng thời, trồng 195.000 ha rừng, chuyển hóa 15.000 ha rừng trồng hiện có sang kinh doanh nguyên liệu gỗ lớn. Thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về dừng khai thác gỗ rừng tự nhiên và chủ trương đóng cửa rừng tự nhiên. Dự kiến thu dịch vụ môi trường rừng 2.000 tỷ đồng.

Trước những tồn tại và nhiệm vụ đặt ra, Thứ trưởng Hà Công Tuấn yêu cầu các đơn vị bắt tay ngay từ bây giờ vào bảo vệ, phòng cháy chữa cháy rừng trong mùa khô. Tổ chức thanh tra về trồng rừng thay thế, khôi phục rừng ven biển. Đồng thời, báo cáo Bộ hai vấn đề trên trong quý I/2018; trong đó, phải nêu rõ giải pháp triển khai có khả thi.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường đánh giá, năm 2017 là năm cả hệ thống chính trị vào cuộc và ngành đã đạt được kết quả đáng ghi nhận. Tỷ lệ che phủ rừng đã nói nói nên những cố gắng lớn của ngành và Việt Nam là nước có tỷ lệ che phủ rừng cao trong khu vực. Tuy nhiên, không chỉ cần độ che phủ cao mà cần tiếp tục bảo đảm cả hệ sinh thái bền vững. Các kết quả ngành đạt được cần hướng đến bền vững.

“Những con số 18 triệu m3 gỗ khai thác được, 8 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu chưa phản ánh hết giá trị, tiềm năng của lâm nghiệp. Còn nhiều chuỗi giá trị ngoài gỗ vẫn chưa được khai thác hết. Cần khai thác các tiềm năng này để người dân có thu nhập cao, ổn định, từ đó yên tâm bảo vệ rừng", Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho hay.

Bộ trưởng cũng yêu cầu, Tổng cục cần hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật để thực hiện Luật Lâm nghiệp với các chương trình cụ thể. Bởi, đây là cơ sở quan trọng để quản lý chuyên ngành./.