Nhà đầu tư Phố Wall "đứng ngồi không yên" vì đường cong lợi suất
Trong khi đó Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ có cuộc họp chính sách quan trọng trong hai ngày 18-19/12, mà theo dự đoán Fed sẽ nâng lãi suất lần thứ tư trong năm nay, qua đó thắt chặt hơn chu kỳ tăng lãi suất.
Dấu hiệu suy thoái tiềm tàng?
Đường cong lợi suất thể hiện sự chênh lệch giữa lợi tức từ trái phiếu chính phủ Mỹ trong ngắn và dài hạn, thường là trái phiếu kỳ hạn 10 năm và kỳ hạn 2 năm.
Sự chênh lệch trên đã bị thu hẹp trong những ngày gần đây, và vào thứ Ba (4/12) đã giảm xuống còn 0,12 điểm phần trăm, mức thấp nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính hồi năm 2007-2008. Chính diễn biến này đã thúc đẩy một đợt bán tháo cổ phiếu tại thị trường Phố Wall.
Hiện tượng trên được gọi là đường cong lợi suất phẳng vốn cũng là một diễn biến đáng lo ngại. Nhưng hiện tượng "đảo ngược" của đường cong – chỉ việc lợi suất của trái phiếu kỳ hạn 2 năm lên cao hơn so với mức của trái phiếu kỳ hạn 10 năm – mới là điều mà Phố Wall lo sợ nhất.
Theo giới chuyên gia, diễn biến tương tự thường xảy ra trước hầu hết các cuộc suy thoái của Mỹ từ năm 1950 tới nay. Lần cuối đường cong này đảo ngược là vào tháng 2/2006, trước khi cuộc đại suy thoái năm 2008 bắt đầu.
Theo Phó Chủ tịch Karl Haeling của ngân hàng LBBW Bank, điều này cho thấy thị trường đang nhận định rằng đà tăng trưởng và lạm phát của kinh tế Mỹ nhiều khả năng sẽ giảm tốc vào năm tới.
Tình trạng này dường như đang thách thức các logic của ngành kinh tế: trong giai đoạn bình thường, đầu tư càng ngắn thì lợi suất hay lợi tức cho nhà đầu tư càng thấp. Ngược lại, thời gian đầu tư càng dài thì lãi suất càng cao để bù đắp cho những rủi ro, đặc biệt là lạm phát. Nhưng với một nền kinh tế đang “mất đà”, logic trên được lật lại.
Bà Kathy Jones, nhà quản lý cấp cao tại công ty môi giới đầu tư Charles Schwab, cho biết một lý do chính đáng khiến đường cong lợi suất đảo ngược là dấu hiệu cho khả năng xảy ra suy thoái: điều này có nghĩa là tín dụng đang được thắt chặt, trong khi triển vọng tăng trưởng kinh tế và lạm phát đều yếu đi.
Lợi suất ngắn hạn thường dịch chuyển song song với những thay đổi trong lãi suất vay qua đêm của Fed. Fed đã tăng lãi suất ba lần trong năm nay, với một lần nữa dự kiến diễn ra vào cuộc họp trong tháng 12 này, để ngăn chặn lạm phát tăng tốc. Điều đó làm tăng chi phí đi vay cho các hộ gia đình Mỹ, qua đó đẩy lãi suất trái phiếu ngắn hạn cao hơn trong khi giảm áp lực lên lãi suất dài hạn.
Mối quan hệ vẫn còn nhiều tranh cãi
Tuy nhiên, việc tăng lợi suất ngắn hạn cũng phản ánh mức vay mượn rất cao của Chính phủ Mỹ, khi Washington phần lớn sử dụng trái phiếu ngắn hạn để bù đắp cho thâm hụt ngân sách đang tăng lên.
Những tín hiệu gần đây từ Fed cũng đã góp phần “làm phẳng” đường cong lợi suất trái phiếu. Trong đó đáng chú ý là bài phát biểu vào ngày 28/11 của Chủ tịch Fed Jerome Powell, một yếu tố được thị trường cho rằng là dấu hiệu về khả năng tăng trưởng kinh tế Mỹ sẽ suy giảm.
Hiện chỉ số lạm phát của Fed vẫn được duy trì ổn định quanh mức mục tiêu 2%, trong khi việc giá dầu đã mất tới 30% trong thời gian gần đây đã làm giảm bớt những lo ngại về khả năng giá cả tại Mỹ rơi vào vòng xoáy tăng phi mã.
Nền kinh tế lớn nhất thế giới đã ghi nhận mức tăng trưởng khá tích cực là 4,2% trong quý II và 3,5% trong quý III/2018. Nhưng khi lợi suất dài hạn được hỗ trở bởi những lạc quan về triển vọng tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ của Mỹ, sự suy giảm trong các lĩnh vực như sản xuất ô tô và bất động sản đã bắt đầu đảo ngược xu hướng này và đẩy lợi suất dài hạn đi xuống.
Thêm vào đó, thông báo mới nhất của Cơ quan xếp hạng tín nhiệm toàn cầu S&P Global Ratings công bố vào ngày thứ Ba (4/11) nhận định rằng sau 113 tháng tăng trưởng liên tục, kinh tế Mỹ “đang trải qua hoặc nhanh chóng tiệm cận nửa sau giai đoạn phục hồi của mình”.
Tuy nhiên, bất chấp những bằng chứng về lịch sử diễn biến của đường cong lợi suất, nhiều nhà kinh tế - bao gồm cả Chủ tịch Fed Jerome Powell - vẫn đặt câu hỏi về độ tin cậy của đường cong này trong việc dự đoán khả năng xảy ra suy thoái. Một số người còn cho rằng đường cong lợi suất đã bị “bóp méo” bởi hoạt động bơm tiền vào hệ thống tài chính.
Hồi tháng Tám, chi nhánh Fed tại San Francisco đã công bố một nghiên cứu trong đó cho thấy rằng mối tương quan lịch sử giữa đường cong lợi suất bị đảo ngược và các giai đoạn suy thoái kinh tế không thể chắc chắn là mối quan hệ nhân – quả.
Báo cáo cho rằng sự chênh lệch về lợi suất giữa trái phiếu kỳ hạn 3 tháng và kỳ hạn 10 năm là một chỉ số có phần chính xác hơn, và nó vẫn còn cách hiện tượng đảo ngược khá xa.
Nhưng đợt tăng lãi suất tiếp theo của Fed có thể dẫn đến những biến động lớn khác mà giới chuyên gia không thể dự báo chính xác.
>>>Chứng khoán châu Âu chìm trong sắc đỏ
Tin liên quan
-
Ý kiến và Bình luận
Fed: Các khu vực kinh tế trọng điểm của Mỹ đều tăng trưởng
10:01' - 06/12/2018
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) ngày 5/12 đã công bố báo cáo về tình hình các khu vực kinh tế trọng điểm ở Mỹ trong sách Be (Beige Book).
-
Hàng hoá
Thị trường ô tô Mỹ khởi sắc nhờ ưu đãi
20:27' - 05/12/2018
Những ưu đãi mua sắm dịp lễ cuối năm đã giúp thúc đẩy doanh số bán xe tại Mỹ trong tháng 11/2018, qua đó làm hạn chế quy mô sụt giảm trong cả năm của một số nhà sản xuất ô tô.
-
Kinh tế Thế giới
Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung đe dọa hệ thống tài chính Hàn Quốc
20:10' - 05/12/2018
Căng thẳng thương mại leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc là mối nguy lớn nhất hệ thống tài chính của Hàn Quốc đang đối mặt, theo kết quả cuộc thăm dò mới nhất của Ngân hàng trung ương Hàn Quốc (BoK).
Tin cùng chuyên mục
-
Tài chính
Thứ trưởng Bộ Tài chính: Các công ty chứng khoán phải thực hiện giải pháp đảm bảo an toàn hệ thống
17:49'
Thứ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh, tính ổn định, an toàn của thị trường chứng khoán vô cùng quan trọng, do đó các công ty chứng khoán tiếp tục thực hiện các giải pháp để đảm bảo an toàn hệ thống.
-
Tài chính
Gần 99% cửa hàng bán lẻ xăng dầu phát hành hóa đơn điện tử từng lần bán hàng
14:48'
Tổng cục Thuế cho biết, hiện còn khoảng trên 100 cửa hàng trên toàn quốc chưa thực hiện, chiếm 1,1%.
-
Tài chính
Pháp đặt mục tiêu giảm thâm hụt ngân sách xuống dưới 3% GDP
10:26'
Moody's vừa cảnh báo rằng Pháp khó có thể thành công trong việc giảm thâm hụt ngân sách xuống mục tiêu 2,7% GDP vào năm 2027 - ngay cả khi cắt giảm thêm ngân sách.
-
Tài chính
Hoạt động M&A toàn cầu khởi sắc trong quý I/2024 nhờ các thương vụ lớn
06:30'
Hoạt động mua bán và sáp nhập (M&A) trên thế giới đã phục hồi trong quý đầu tiên của năm 2024, sau năm 2023 khá ảm đạm, nhờ sự trở lại của các thương vụ lớn.
-
Tài chính
Truy thu gần 100 tỷ đồng vi phạm trong xuất, nhập khẩu
17:06' - 28/03/2024
Cục Hải quan Bình Dương đã phát hiện, xử lý nhiều vụ việc vi phạm liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu trong lĩnh vực hải quan với số tiền truy thu hơn 99 tỷ đồng.
-
Tài chính
Nhật Bản cam kết nỗ lực chặn đà giảm quá mức của đồng yen
19:21' - 27/03/2024
Bộ Tài chính Nhật Bản sẽ thực hiện “mọi biện pháp có thể” để hạn chế những diễn biến quá mức của đồng yen, không loại trừ khả năng can thiệp vào thị trường ngoại hối.
-
Tài chính
Kho bạc Nhà nước Đắk Nông đảm bảo quản lý chặt chẽ, an toàn tiền và tài sản nhà nước
18:01' - 27/03/2024
Kho bạc Nhà nước Đắk Nông Đắk Nông đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong triển khai hoạt động quản lý, điều hành ngân quỹ nhà nước.
-
Tài chính
Tổng cục Hải quan có Phó Tổng cục trưởng mới
17:34' - 27/03/2024
Ngày 27/3, tại Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính đã tổ chức công bố Quyết định bổ nhiệm ông Đinh Ngọc Thắng, Cục trưởng Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh giữ chức Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan.
-
Tài chính
Mỹ rót vốn lớn để giảm 14 triệu tấn khí thải carbon mỗi năm
07:30' - 26/03/2024
Với mục tiêu cải thiện thu nhập cho người lao động cũng như tăng khả năng cạnh tranh, Bộ Năng lượng Mỹ công bố chi 6 tỷ USD để trợ cấp cho 33 dự án công nghiệp tại 20 bang nhằm giảm khí thải carbon.