Cờ Anh (phía dưới) và cờ EU (phía trên) tại thủ đô London, Anh, ngày 28/3/2019. Ảnh: AFP/ TTXVN 

Đây là kết quả nghiên cứu công bố mới đây của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS). Trong nghiên cứu trên, BIS đã kiểm tra, đối chiếu số liệu về khối lượng tiền tệ giao dịch công bố vào tháng 4/2019 của gần 1.300 tổ chức tài chính.

Hoạt động của các thị trường kinh doanh ngoại tệ trên thế giới đã sụt giảm kể từ khi BIS công bố kết quả nghiên cứu về thị trường kinh doanh ngoại tệ thế giới lần gần nhất vào năm 2016, khi các ngân hàng và quỹ dự phòng rủi ro “rút lui” khỏi thị trường. 
Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu mới công bố của BIS cho thấy thị trường kinh doanh ngoại tệ toàn cầu đã hồi phục với mức tăng 29% về giá trị giao dịch hàng ngày từ mức 5.100 tỷ USD năm 2016, nhờ tốc độ tăng trưởng mạnh của hoạt động hoán đổi tiền tệ, sự nổi lên của các doanh nghiệp kinh doanh tần suất cao và độc quyền mới, cùng với nhu cầu gia tăng đối với các đồng tiền của những nền kinh tế mới nổi. 
Tuy vậy, mức tăng về giá trị giao dịch ngoại tệ toàn cầu hàng ngày nói trên dường như đã “che khuất” những thách thức ngày càng lớn đối với lĩnh vực này.

Trong đó, phải kể tới sự gia tăng của hoạt động hoán đổi tiền tệ của các ngân hàng và các nhà đầu tư để dự phòng rủi ro và thường mang lại doanh thu ít hơn so với hoạt động kinh doanh tiền tệ truyền thống đơn giản hay các thỏa thuận cơ cấu và phức tạp. 
Cũng theo nghiên cứu trên của BIS, tỷ trọng của giao dịch ngoại tệ giao ngay tiếp tục giảm xuống còn 30% tổng giá trị giao dịch ngoại tệ hàng ngày, từ mức đỉnh 38% năm 2013.

Trong khi đó, tỷ trọng của giao dịch hoán đổi ngoại tệ lại tăng và lên tới 49% tổng khối lượng giao dịch ngoại hàng ngày vào tháng 4/2019, từ mức 47% trong nghiên cứu trước đó. Theo BIS, mức tăng trưởng của giao dịch ngoại tệ phái sinh, nhất là hoán đổi ngoại tệ, đã vượt qua giao dịch ngoại tệ giao ngay. 
Nghiên cứu trên cũng cho thấy nước Anh vẫn giữ vững sự thống trị trong lĩnh vực kinh doanh ngoại hối, bất chấp những quan ngại trước đó cho rằng cuộc trưng cầu ý dân về việc rời Liên minh châu Âu (EU) hồi tháng 6/2016 sẽ tác động tiêu cực tới lĩnh vực dịch vụ tài chính của London. 
Ngoại hối được coi là “viên đá quý gắn trên vương miện” của lĩnh vực tài chính London. Các chuyên gia trong ngành cho rằng múi thời gian thuận lợi cũng như việc sở hữu đội ngũ nhân sự và cơ sở hạ tầng kinh doanh ngoại hối cho phép London có thể vượt qua mọi ảnh hưởng bất lợi của Brexit. 
BIS cho biết tỷ trọng của London trong tổng giá trị giao dịch ngoại hối hàng ngày trên toàn cầu đã tăng lên 43%, từ mức 37% năm 2016, trong khi con số tương ứng của Mỹ giảm từ 20% xuống còn 17% trong cùng kỳ.

London nắm giữ tỷ trọng giao dịch buôn bán ngoại tệ và phái sinh lãi suất cao gần gấp đôi so với New York (Mỹ). Hiện tại, New York được xếp thứ sáu trên toàn thế giới về lĩnh vực kinh doanh này, tiếp theo là Singapore, Đặc hành chính Hong Kong (Trung Quốc) và Tokyo (Nhật Bản). 
Ông Dan Marcus, Giám đốc điều hành (CEO) của sàn kinh doanh ngoại tệ giao ngay điện tử ParFX, cho rằng đây là một minh chứng cho thấy những mối quan hệ thương mại toàn cầu “lâu đời” và sự đầu tư không ngừng vào cơ sở hạ tầng công nghệ của London và vì vậy, thành phố này tiếp tục là trung tâm kinh doanh ngoại tệ của thế giới.
Theo nghiên cứu của BIS, trong số những đồng tiền được giao dịch trên thị trường kinh doanh tiền tệ, USD là đồng tiền đứng đầu khi chiếm tới 88% tổng các giao dịch. 
Không có nhiều sự thay đổi trong thứ hạng của các đồng tiền chủ chốt được giao dịch cũng như thị phần của chúng mặc dù hoạt động kinh doanh tiền tệ giữa đồng USD và yen sụt giảm khiến tỷ trọng của đồng yen trên thị trường kinh doanh ngoại tệ thế giới giảm từ 22% xuống còn 17%, đứng thứ ba sau đồng USD và euro. 
Tỷ trọng của đồng bảng Anh trong các hoạt động giao dịch ngoại tệ toàn cầu vẫn ở mức 13% như nghiên cứu hồi năm 2016 của BIS, bất chấp những quan ngại về tình trạng bất ổn do Brexit gây ra. Như vậy, đồng bảng Anh vẫn đứng trên đồng đô la Australia (AUD) và đô la Canada (CAD).
Trong khi đó, tỷ trọng của các đồng tiền của những nền kinh tế mới nổi đã tăng lên 25%, từ mức 21% năm 2016. Theo BIS, điều này là nhờ sự gia tăng tỷ trọng của đồng đô la Hong Kong (HKD), won Hàn Quốc (KRW), rupee của Ấn Độ (INR) và rupiah của Indonesia (IDR) trong hoạt động kinh doanh ngoại tệ toàn cầu. 
Mặc dù Trung Quốc nỗ lực thúc đẩy sự phổ biến của đồng Nhân dân tệ trên thị trường thế giới trong năm gần đây, song đồng nội tệ của Trung Quốc mới chỉ chiếm 4,3% thị phần kinh doanh ngoại tệ toàn cầu, sau đồng franc Thụy Sỹ. 
Trong khi đó, đồng peso của Mexico và lira của Thổ Nhĩ Kỳ đều rớt hạng trong danh sách xếp hạng các đồng tiền được mua bán trên thị trường kinh doanh ngoại tệ toàn cầu của nghiên cứu trên. 
Theo BIS, các ngân hàng đã mua bán các đồng tiền với “những tổ chức tài chính khác” - trong đó có các quỹ dự phòng rủi ro, doanh nghiệp kinh doanh độc quyền, nhà đầu tư tổ chức và các cơ quan tài chính của chính phủ - với giá trị giao dịch tăng mạnh lên tới 3.600 tỷ USD, chiếm 55% tổng giá trị giao dịch của thị trường kinh doanh tiền tệ toàn cầu. 
Trong một nghiên cứu khác, BIS cho biết thị trường không chính thức của các loại hợp đồng phái sinh lãi suất đã tăng hơn gấp đôi lên 6.500 tỷ USD, từ mức 2.700 tỷ USD năm 2016, chủ yếu nhờ các nhà đầu tư tăng cường dự phòng trước sự thay đổi về triển vọng tăng trưởng và chính sách tiền tệ.

Theo BIS, Anh chiếm thị phần lớn nhất trong giá trị giao dịch hàng ngày, tương đương 1 USD trong mỗi 2 USD giao dịch trên thị trường các sản phẩm phái sinh.
Bên cạnh đó, nước Anh hiện nay thậm chí còn nắm giữ thị phần lớn nhất trong hoạt động kinh doanh thị trường phái sinh dùng đồng euro làm quy chuẩn, chiếm tới 86% hoạt động mua bán dù EU đã nhiều lần cảnh báo các hoạt động mua bán trên thị trường phái sinh lấy đồng euro quy chuẩn phải được thực hiện trong EU, nếu Brexit không thỏa thuận xảy ra.
Việc nước Anh vẫn “thống lĩnh” hoạt động thị trường phái sinh lãi suất dùng đồng euro làm quy chuẩn cho thấy London tiếp tục và ngày càng gia tăng vị thế là thị trường vốn của châu Âu.

Giám đốc điều hành của TheCityUK, Miles Celic, khẳng định Anh hiện đang có lợi thế cạnh tranh rõ rệt trong các ngành dịch vụ tài chính và các ngành có liên quan, và điều quan trọng là vị thế của London không bị ảnh hưởng bởi vấn đề Brexit. Ông Celic cho rằng Chính phủ Anh cần phải tăng cường sức hấp dẫn của nước này như một nơi để đầu tư và làm kinh doanh.
Dù vậy, ông Andrew Bailey - người đứng đầu Cơ quan Dịch vụ tài chính Anh (FCA) và là ứng cử viên hàng đầu cho vị trí Thống đốc Ngân hàng Trung ương Anh sắp tới - khuyến cáo ngành dịch vụ tài chính nước này cần phải chuẩn bị nhiều hơn nữa để đối phó với tình huống Brexit không thỏa thuận.