Gỡ thẻ vàng cho thủy sản Việt Nam: Bài học từ các nước bạn
Như vậy là sau 6 tháng tích cực triển khai các biện pháp nhằm đẩy mạnh cuộc chiến chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo theo quy định (IUU), Việt Nam đứng trước cơ hội được tháo bỏ thẻ vàng đang đe dọa đến một trong những ngành công nghiệp “xương sống” của mình.
Việt
Quy định về IUU được EU ban hành vào năm 2008 và có hiệu lực từ năm 2010 nhằm phòng ngừa, ngăn chặn và loại bỏ mọi hoạt động đánh bắt cá IUU. Thông thường, các quốc gia đánh bắt cá IUU sẽ bị phạt thẻ vàng cảnh cáo trong vòng 6 tháng.
Trong trường hợp những quốc gia này không có biện pháp khắc phục phù hợp thì có nguy cơ nhận thẻ đỏ, đồng nghĩa với việc bị cấm xuất khẩu thủy sản vào EU - thị trường nhập khẩu thủy sản lớn nhất thế giới.
Nếu nhìn về quá khứ thì Việt
Cụ thể, theo Tổng cục Thuỷ sản Việt Nam, đến nay đã có 25 quốc gia, vùng lãnh thổ từng bị EU áp dụng biện pháp phạt thẻ; trong đó có 6 quốc gia đã phải nhận thẻ đỏ.
Trong khu vực ASEAN, Campuchia đã nhận thẻ đỏ từ EU từ tháng 3/2014, Philippines nhận thẻ vàng vào tháng 6/2014 nhưng đã được xóa chỉ 10 tháng sau đó nhờ vào việc tuân thủ các quy định đánh bắt thủy sản của luật pháp quốc tế. Ngoài ra, cũng do đánh bắt cá trái phép tràn lan, Thái Lan cũng nhận thẻ vàng từ EU vào tháng 4/2015.
Hướng tới phát triển bền vững
Việc nhận thẻ vàng trong hoạt động giao thương thủy sản từ phía EU là không hề dễ dàng đối với Việt Nam, khi những ảnh hưởng có thể cảm nhận ngay như xuất khẩu giảm sút, gia tăng chi phí kiểm tra, lưu kho hay trong dài hạn là gây tác động tiêu cực đến tâm lý các nhà nhập khẩu lớn của Việt Nam tại những thị trường khác.
Tuy nhiên ở một góc nhìn khác, trao đổi với truyền thông về vấn đề thẻ vàng, Đại sứ EU tại Việt Nam Bruno Angelet lại cho hay: “Nhận được thẻ xanh là một điều tuyệt vời, nhưng cũng đừng xem thẻ vàng là một sự trừng phạt của EU. Hãy xem thẻ vàng là động lực giúp Việt
Là một trong những quốc gia đã từng bị EU rút thẻ vàng vào năm 2014, Philippines đã rất nhanh chóng gỡ được chiếc thẻ này chỉ trong 10 tháng sau đó nhờ vào những nỗ lực rất cao của toàn bộ hệ thống chính trị. Cùng thời điểm với
Giải thích về quyết định gỡ bỏ chiếc thẻ vàng cảnh cáo đối với hai quốc gia châu Á, Ủy viên châu Âu về môi trường, các vấn đề hàng hải và thủy hải sản Karmenu Vella cho hay cả Hàn Quốc và Philippines đều đã có những hành động trách nhiệm trong việc sửa đổi, cải cách hệ thống pháp luật nhằm hướng tới một cách tiếp cận chủ động hơn trong cuộc chiến chống lại nạn đánh bắt cá bất hợp pháp.
Đặc biệt, phía EU thừa nhận Philipines rất có thiện chí hợp tác và đã bắt tay vào thực hiện một loạt cải cách nhằm nâng cấp hệ thống quản lý thủy sản để đến bây giờ hệ thống này đã có thể sánh ngang với luật quốc tế.
Những cải cách mà “quốc gia vạn đảo” này đưa ra tập trung vào 3 nội dung chính là: sửa đổi hệ thống khung pháp lý, trọng tâm là Luật Thủy sản và nâng mức xử phạt đối với hành vi vi phạm; cải tổ bộ máy quản lý nghề cá, tập trung vào tăng biên chế cho cơ quan thực thi pháp luật và tăng ngân sách cho thực thi pháp luật, kiểm soát các hoạt động khai thác trên biển; triển khai chương trình thực thi pháp luật, tập trung vào truy xuất nguồn gốc.
Bên cạnh đó, thông qua Cơ quan Nguồn lực thủy hải sản và Nông nghiệp Philippines (BFAR), Chính phủ vào thời điểm đó đã bắt đầu đào tạo thêm lính canh biển cũng như tiến hành thu mua các thiết bị giám sát và quản lý tàu thuyền.
Đặc biệt, BFAR đã lên khung kế hoạch tầm cỡ quốc gia, bao gồm những hành động nhằm chống lại tình trạng đánh bắt cá bất hợp pháp và quyết định không cấp giấy phép đánh bắt cá mới trong vòng 3 năm. Đây là quyết định mà các nhà hoạt động vì môi trường và thủy hải sản rất hoan nghênh.
Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Quỹ Quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên tại Philippines Joel Palma đã khẳng định: "Chúng tôi hoan nghênh BFAR và tất cả các bên liên quan vì thành công này, tuy nhiên chúng tôi sẽ không dừng lại ở đây. Chúng tôi đã tạo ra được một động lực để chuyển đổi ngành thủy sản của đất nước theo hướng bền vững hơn".
Trong khi đó, Tổ chức phi chính phủ Hòa bình xanh (Greenpeace) lại cảnh báo Manila cần đảm bảo bộ Luật thuỷ sản mới sau cải cách sẽ phục vụ cả lợi ích của ngư dân nhỏ, những người lâu nay đã phải chịu ảnh hưởng rất nhiều từ hoạt động đánh bắt cá bất hợp pháp.
Tại Thái Lan, quốc gia cũng đang phải vật lộn với chiếc thẻ vàng từ EU trong nhiều năm nay, tình hình cũng đã khả quan hơn khi phái đoàn Liên minh châu Âu (EU) bày tỏ sự hài lòng trước những nỗ lực và kết quả tích cực mà Bangkok đã đạt được trong việc đối phó với vấn đề IUU.
Trong đó, EU đặc biệt đánh giá cao việc
Bộ Nông nghiệp và Hợp tác xã Thái Lan đã huy động lực lượng đông đảo cán bộ về các địa phương để triển khai chiến dịch bồi dưỡng kiến thức, nâng cao hiểu biết và ý thức cho ngư dân, giáo dục nhận thức về sự điều tiết trong đánh bắt sẽ giúp duy trì hoạt động nghề cá một cách bền vững, từ đó đóng góp vào sự phát triển của ngành công nghiệp thủy sản Thái Lan.
Ngoài ra, việc tiến hành đăng ký lao động và quy định trả lương bằng tài khoản tín dụng cũng là những nỗ lực của Chính phủ Thái Lan nhằm giúp nâng cao mức sống và thu nhập của lao động nước ngoài.
Có thể nói, việc tái cơ cấu ngành hay liên kết hợp tác cùng hội nhập trong ngành thủy sản vừa là yêu cầu, vừa là động lực cho giai đoạn mới nhằm phát triển theo hướng bền vững và có trách nhiệm, chứ không chỉ đơn giản là câu chuyện đối phó với chiếc thẻ vàng của EU./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Khắc phục “thẻ vàng” IUU: Tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp thủy sản
08:52' - 18/04/2018
Tình hình xuất khẩu thủy sản của các doanh nghiệp sang EU và nội tại ngành khai thác thủy sản hiện đang gặp rất nhiều khó khăn cần tháo gỡ.
-
Kinh tế Việt Nam
"Thẻ vàng" đối với thủy sản xuất khẩu: EU muốn Việt Nam biến cam kết thành hành động
07:55' - 22/03/2018
Ủy ban châu Âu sẵn sàng hợp tác và hỗ trợ các cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam trong quá trình cải cách với mục tiêu ngăn chặn tình trạng đánh bắt IUU.
-
Kinh tế Việt Nam
Việt Nam tích cực khắc phục "thẻ vàng" của EC đối với khai thác thủy sản
16:58' - 02/03/2018
Tổng cục Thủy sản đã công bố danh sách tàu cá khai thác bất hợp pháp trên trang website Tổng cục Thủy sản. Từ đó nâng cao trách nhiệm quản lý của các địa phương có tàu cá vi phạm khai thác IUU.
-
Kinh tế & Xã hội
Cấp bách khắc phục “thẻ vàng” IUU
16:57' - 10/01/2018
Thanh Hóa đang khẩn trương triển khai một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách để khắc phục cảnh báo của Ủy ban châu Âu về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).
-
Kinh tế & Xã hội
Việt Nam nỗ lực khắc phục sự cố "thẻ vàng" về IUU - Bài 2: Vá “lỗ hổng" từ đâu?
11:48' - 25/11/2017
Việc tuyên truyền cho ngư dân, các đầu nậu vựa nhận thức về IUU, những hành động nào được coi là vi phạm quy định IUU… cũng cần được đặt lên hàng đầu.
-
Kinh tế & Xã hội
Việt Nam nỗ lực khắc phục sự cố “thẻ vàng” về IUU - Bài 1: Lo ngại hiệu ứng “dây chuyền”
10:20' - 24/11/2017
Sau một tháng kể từ ngày 23/10, nhiều doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu hải sản vẫn còn trong tâm trạng hồi hộp, theo dõi siết sao mọi động thái từ thị trường EU.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc đẩy nhanh đào tạo nhân tài kỹ thuật số
11:23'
9 cơ quan bao gồm Bộ Nhân lực và An sinh xã hội Trung Quốc mới đây đã ban hành kế hoạch hành động đẩy nhanh đào tạo nhân tài kỹ thuật số nhằm hỗ trợ phát triển kinh tế số (2024-2026).
-
Kinh tế Thế giới
Căng thẳng Iran - Israel: Iran kích hoạt hệ thống phòng không sau khi bị tên lửa tấn công
10:47'
Ngày 19/4, Iran đã kích hoạt hệ thống phòng không tại một số thành phố và đình chỉ các chuyến bay ở một số khu vực, trong đó có thành phố trung tâm Isfahan.
-
Kinh tế Thế giới
Căng thẳng Iran - Israel: Mỹ và phương Tây bổ sung trừng phạt chống Iran
10:37'
Ngày 18/4, Mỹ đã công bố các lệnh trừng phạt mới với Iran nhằm vào hoạt động sản xuất thiết bị bay không người lái (UAV), và áp đặt các hạn chế đi lại bổ sung đối với phái đoàn của Ngoại trưởng Iran.
-
Kinh tế Thế giới
Ukraine cần ít nhất 42 tỷ USD trong năm 2024 cho tái thiết
08:15'
Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), bà Kristalina Georgieva, ngày 18/4 cho biết do những ảnh hưởng tới cơ sở hạ tầng của Ukraine, nước này cần ít nhất 42 tỷ USD trong năm nay.
-
Kinh tế Thế giới
Nền kinh tế lớn thứ 2 Mỹ Latinh đối mặt thách thức tài chính
08:01'
Viện Điều hành Tài chính Mexico (MIFE) hôm 18/4 cảnh báo nước này sẽ phải đối mặt với những thách thức tài chính chưa từng thấy kể từ những năm 1980 đến nay.
-
Kinh tế Thế giới
Thái Lan hỗ trợ tài chính cho Lào cải tạo đường cao tốc nối với Việt Nam
07:53'
Nội các Thái Lan đã phê duyệt gói hỗ trợ 1,8 tỷ baht cho Lào để bảo trì, cải tạo Đường cao tốc R12 để rút ngắn thời gian từ tỉnh Nakhon Phanom (Thái Lan), qua Lào, đến biên giới Việt Nam ở Quảng Bình.
-
Kinh tế Thế giới
Việt Nam nằm trong tốp đầu châu Á về đầu tư cơ sở hạ tầng
07:52'
Việt Nam là một trong những quốc gia dẫn đầu châu Á về đầu tư cho cơ sợ hạ tầng, dành 5,7% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho các dự án trong lĩnh vực này.
-
Kinh tế Thế giới
Hơn 11,5 tỷ USD dành cho các cam kết bảo vệ các đại dương
18:54' - 18/04/2024
Ngày 17/4, Hội nghị quốc tế thường niên về bảo vệ các đại dương tại Athens (Hy Lạp) đã khép lại với kết quả huy động được các cam kết trị giá 11,5 tỷ USD.
-
Kinh tế Thế giới
Giải mã tình hình kinh tế thế giới qua dự báo tăng trưởng của IMF
10:29' - 18/04/2024
Năm 2024, nền kinh tế thế giới sẽ có mức tăng trưởng giống như năm 2023, chứng tỏ thế giới đã có một "khả năng phục hồi đáng ngạc nhiên", theo nhận định của IMF.