Để lễ hội là nét đẹp văn hóa người Việt

11:08' - 07/02/2019
BNEWS Trước mùa lễ hội đang đến gần, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành, địa phương thực hiện các nhiệm vụ về lễ hội.
Biểu diễn võ thuật tại Lễ hội truyền thống đền Trần - Nam Định. Ảnh: Nguyễn Lành - TTXVN

Tết đến, xuân về cũng là lúc các hoạt động lễ hội diễn ra sôi nổi trên cả nước. Để mùa lễ hội năm 2019 diễn ra an toàn, lành mạnh, hiệu quả, văn minh cũng như ngăn chặn những biến tướng, tiêu cực của lễ hội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị các địa phương phải lên phương án quản lý chặt công tác tổ chức lễ hội.

* Phân công trách nhiệm trong quản lý tổ chức lễ hội

Trước mùa lễ hội đang đến gần, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành, địa phương thực hiện các nhiệm vụ về lễ hội.

Theo đó, yêu cầu các địa phương quản lý nhà nước về lễ hội theo đúng quy định của Chính phủ, đảm bảo các lệ hội được tiến hành trang trọng, đúng nghi lễ truyền thống.

Đồng thời, không lợi dụng việc tổ chức lễ hội nhằm mục đích trục lợi cá nhân, phục vụ lợi ích nhóm; không ép buộc tổ chức, cá nhân tham gia đóng góp kinh phí tổ chức lễ hội; không thực hiện nghi lễ có tính bạo lực, phản cảm, trái với truyền thống yêu hòa bình, nhân đạo của dân tộc Việt Nam; loại bỏ hoặc thay thế những tập tục không còn phù hợp với xu thế hội nhập và phát triển.

Đặc biệt, cần kiểm kê, phân loại lễ hội, lập hồ sơ khoa học di sản văn hóa lễ hội; xây dựng đề án, đề tài nghiên cứu khoa học nhằm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của lễ hội; bảo tồn có chọn lọc những phong tục, tập quán tốt đẹp của dân tộc theo xu hướng lành mạnh, tiến bộ, tiết kiệm, phù hợp với điều kiện kinh tế, xã hội của địa phương, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng của nhân dân.

Rà soát, đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất của các di tích, cơ sở thờ tự, đảm bảo tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân khi thực hành tín ngưỡng và tham gia lễ hội.

Bên cạnh đó, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trước, trong và sau khi tổ chức lễ hội, kịp thời ngăn chặn và xử lý nghiêm các vi phạm, kích động bạo lực và các hành vi vi phạm pháp luật khác.

Ngoài ra, các địa phương cũng cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân dự hội hiểu hơn giá trị truyền thống, bản sắc văn hóa của các lễ hội, tránh có những hành động phản cảm, thiếu hiểu biết.

Thời điểm này, các địa phương đã thông báo việc đưa ra nhiều phương án tổ chức lễ hội năm 2019. Đặc biệt nhấn mạnh sẽ có những chỉ đạo quyết liệt trong tổ chức lễ hội, đảm bảo an ninh, đẩy lùi bạo lực, tại các lễ hội như: Phết Hiền Quan (Phú Thọ), chọi Trâu (Hải Phòng), Ném Thượng (Bắc Ninh)…

Mùa lễ hội 2019 là năm đầu tiên Nghị định 110/2018/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý và tổ chức lễ hội có hiệu lực, trong đó quy định rất rõ về trách nhiệm của UBND các cấp.

Do đó, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch - bà Trịnh Thị Thủy - chỉ đạo, các địa phương cần nâng cao vai trò trách nhiệm, không đùn đẩy, né tránh; đồng thời tăng cường phối hợp liên ngành và phân công trách nhiệm rõ ràng trong quản lý tổ chức lễ hội.

* Nhiều chuyển biến tích cực trong công tác tổ chức lễ hội năm 2018

Du khách thập phương đã về dự Lễ khai ấn Đền Trần và xếp hàng trật tự chờ đến lượt phát ấn. Ảnh: Trọng Đạt-TTXVN

Theo báo cáo của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, năm 2018 công tác tổ chức lễ hội trong cả nước đã có nhiều chuyển biến tích cực, từng bước đi vào nề nếp.

Trong đó, phần lớn các lễ hội đều được diễn ra trang trọng, an toàn, tiết kiệm, hiệu quả với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao và các trò chơi dân gian đáp ứng được nhu cầu sinh hoạt văn hóa tinh thần của nhân dân.

Qua đó đã góp phần giáo dục truyền thống tốt đẹp của lễ hội; tôn vinh công lao của các bậc tiền nhân, nhân vật lịch sử, những người có nhiều đóng góp trong quá trình hình thành, phát triển đất nước và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam.

Nhiều lễ hội đã thay đổi cách tổ chức nên những vấn đề “nóng” đã được kiểm soát. Điển hình là: lễ hội Đền Sóc, xã Phù Linh (Sóc Sơn, Hà Nội) không còn hiện tượng tranh giành cướp lộc; hội làng Sơn Đồng (lễ hội Giằng Bông), huyện Hoài Đức (Hà Nội) rút ngắn thời gian giằng bông, không tổ chức trò chơi chọi gà nhằm loại trừ hiện tượng cờ bạc trá hình; Ban tổ chức lễ hội đền Bà Chúa Kho (Bắc Ninh) vận động tuyên truyền khách thập phương hạn chế đốt vàng mã; Ban tổ chức lễ hội Đền Trần (Nam Định) đã niêm yết giá vé trông giữ xe công khai theo quy định, lập đường dây nóng tiếp nhận ý kiến của người dự hội, lắp thêm camera để kiểm soát an ninh và khắc phục hiện tượng “đưa tiền lấy ấn”; lễ hội Đúc Bụt (Vĩnh Phúc) đã tổ chức nghi lễ cướp chiếu thiêng với phương án bảo đảm an toàn, an ninh, trật tự; lễ hội chọi trâu Đồ Sơn (Hải Phòng) tổ chức theo đúng Đề án đổi mới công tác tổ chức quản lý…

Tuy nhiên, việc quản lý và tổ chức lễ hội vẫn còn xảy ra những hiện tượng phản cảm, tranh cướp, chen lấn, xô đẩy, giành lộc; đốt đồ mã, vàng mã tại một số di tích, đền, phủ, gây ô nhiễm môi trường, lãng phí, nguy cơ hỏa hoạn; khai ấn, phát ấn không đúng với nguồn gốc lịch sử, hồ sơ của di tích.

Theo bà Ninh Thị Thu Hương, Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do một số lễ hội chỉ chú trọng đầu tư đến hình thức, quy mô mà chưa đảm bảo về nội dung, giá trị văn hóa truyền thống.

Bên cạnh đó là việc chậm đổi mới hình thức tổ chức, một số lễ hội còn duy trì tập tục chứa đựng yếu tố bạo lực, phản cảm không phù hợp với xu thế của thời đại…

Với sự chỉ đạo sát sao và quản lý chặt chẽ từ Trung ương đến các địa phương, hy vọng rằng công tác tổ chức lễ hội năm 2019 sẽ có thêm những chuyển biến mới để những lễ hội sẽ mãi là nét đẹp văn hóa của người Việt và để lại những dấu ấn khó phai trong lòng du khách quốc tế./.

Tin liên quan


Tin cùng chuyên mục