Đậm đà nem, chả chợ Sãi

Phải một tuần nữa mới tới Tết Nguyên đán Canh Tý 2020 nhưng làng nghề truyền thống nem, chả chợ Sãi nằm bên dòng sông Thạch Hãn lịch sử ở làng Hậu Kiên, xã Triệu Thành, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị đã cháy hàng.
Đi trên con đường vào làng trong thời điểm này, mọi người không khó bắt gặp những gương mặt náo nức đến rồi lại về khi không đặt mua được nem, chả. Các hộ dân làng nghề cho biết, lý do không nhận làm nhiều là do không có đủ nhân lực cũng như nguyên nhân giá thịt lợn cao nên các hộ dân sợ làm nhiều không bán được sẽ lỗ.
Theo nhiều người dân ở tỉnh Quảng Trị, nem, chả chợ Sãi là một trong những đặc sản ẩm thực của Quảng Trị bởi sự thanh tao, mùi vị thanh mát, thấm đậm ít có nơi nào có được như nem chả chợ Sãi.
Để làm được những sản phẩm ẩm thực độc đáo nức tiếng xưa nay, theo như lời bà Lữ Triệu Thịnh, một trong những hộ dân sản xuất lớn của làng nghề nem, chả chợ Sãi cho biết, để có được sản phẩm nem, chả ngon phục vụ mọi người, người làm nghề phải dậy từ 2 giờ sáng để đến lò mổ chọn mua thịt lợn để về chế biến.
Khi đưa thịt về, sau khi rửa sạch để ráo nước người làm phải lọc hết mỡ, tuyệt đối không được để mỡ dính thịt rồi tiến hành giã (xay) nhuyễn. Công đoạn cuối cùng là gói chả thành các loại 1 kg, 0,5 kg, 0,25kg/sản phẩm.
Đặc biệt lá gói chả phải dùng bằng lá chuối tươi, rửa sạch. Sau khi gói xong, người làm sẽ đun nước, sau khi nước sôi mới bỏ chả vào lộc trong 10 phút thì vớt ra thì chả sẽ được ngọt, thơm và dai. Nếu luộc quá 10 phút thì chả sẽ không được ngọt, dai và thơm.
Tương tự, nem chợ Sãi cũng được người dân chế biến rất tỷ mẩn, thịt làm nem phải được lấy từ thịt đùi, thân và vai của con lợn bởi thịt ở những bộ phận này mềm và ít gân. Tương tự như làm chả, thịt làm nem sau khi rửa sạch và để khô, người làm phải lọc hết thịt mỡ ra khỏi thịt rồi mới tiến hành trộn với gia vị rồi giã (xay).... Nem sử dụng được khi để chín trong nhiệt độ thông thường, thoáng mát sau khoảng 2 - 3 ngày.
Theo ông Trần Thế Nhân, Chủ tịch UBND xã Triệu Thành, làng nghề truyền thống nem, chả chợ Sãi hiện nay chỉ còn 7 hộ dân tham gia sản xuất, bình quân mỗi năm làng sản xuất, cung ứng cho thị trường được khoảng hơn 25 tấn nem, chả các loại gồm cả chả lợn và chả bò; trong đó, nem khoảng 10 tấn.
Với giá cả trên thị trường bình quân hiện nay chả lợn khoảng 220.000 đồng/kg, bò có giá khoảng 270.000 đồng/kg. Mỗi năm bình quân làng nghề đạt doanh thu khoảng 6,4 tỷ đồng, sau khi trừ đi các chi phí còn lãi được khoảng 650 triệu đồng.
Để bảo tồn và phát triển làng nghề, từ trước đến nay, tất cả các hộ gia đình tham gia sản xuất nem, chả tại đây đều cam kết với cơ quan chức năng không sử dụng phụ gia, hóa chất trong chế biến và bảo quản. Đặc biết, các sản phẩm được chế biến và bảo quản hoàn toàn bằng thủ công truyền thống từ trước tới nay.
Bên cạnh đó, hàng năm, UBND xã Triệu Thành luôn tạo điều kiện cho các hộ dân được tiếp cận với các nguồn vốn ưu đãi để nâng cấp, mua sắm trang thiết bị mở rộng quy mô sản xuất cũng như phối hợp với các sở, ban ngành liên quan tổ chức chức các lớp tập huấn chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, vệ sinh môi trường cho các hộ dân của làng nghề để nâng cao kỹ thuật, chất lượng của sản phẩm làng nghề để giữ uy tín với khách hàng./.