Cuộc đọ sức mới giữa các cường quốc tại châu Phi
Theo Arab News, hội nghị thượng đỉnh Nga – châu Phi sẽ được tổ chức vào tháng 10 tới tại Sochi với sự chủ trì của Tổng thống nước chủ nhà Vladimir Putin là một ví dụ cho thấy sự quan tâm và chú trọng ngày càng tăng của các cường quốc hàng đầu thế giới đối với lục địa này.
Trong khi Moskva đang tìm cách mở rộng tầm ảnh hưởng quốc tế của mình, châu Phi là một mục tiêu then chốt đối với Tổng thống Nga, đặc biệt là những lý do liên quan đến vấn đề địa chính trị.
Tại châu Phi, số lượng các thị trường chủ chốt đang nổi lên ngày một tăng, với sáu quốc gia đang có tốc độ tăng trưởng thuộc nhóm nhanh nhất thế giới gồm: Ethiopia, Cộng hòa Dân chủ Congo, Cote d’Ivoire, Mozambique, Tanzania và Rwanda.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) xác nhận rằng từ nay cho tới năm 2023, triển vọng tăng trưởng chung của châu Phi sẽ nằm trong số tốt nhất trên thế giới. Do đó, không có gì đáng ngạc nhiên khi Trung Quốc dường như đang dành mối quan tâm lớn nhất vào tất cả các quốc gia ở châu Phi nhằm gắn kết hiệu quả giữa sáng kiến "Vành đai và Con đường" với sự phát triển của châu lục này.
Các nhà lãnh đạo chủ chốt của Bắc Kinh, gồm Chủ tịch nước, Thủ tướng và Ngoại trưởng, đã thực hiện khoảng 80 chuyến thăm tới trên 40 quốc gia ở châu Phi trong thập niên qua.
Kim ngạch thương mại giữa hai bên đã tăng từ 765 triệu USD vào thời điểm cách đây 4 thập niên lên mức khoảng 170 tỷ USD hiện nay và có tới 40 nước ở châu Phi đã ký kết thỏa thuận "Vành đai và Con đường" với Bắc Kinh.
Ngoài ra, Trung Quốc cũng thường xuyên tổ chức hội nghị thượng đỉnh Trung Quốc-châu Phi, trong đó hội nghị diễn ra năm ngoái có sự hiện diện của hơn 50 nguyên thủ quốc gia.
Đây là một hình mẫu mà Tổng thống Nga Putin có vẻ như muốn theo đuổi nhằm củng cố vị trí của Moskva ở lục địa này; Kim ngạch thương mại giữa Nga và châu Phi đã tăng từ 5,7 tỷ USD trong năm 2009 lên 17,4 tỷ USD vào năm 2017.
Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bị chỉ trích vì không có chính sách gắn kết chặt chẽ với châu Phi bất chấp việc cựu cố vấn an ninh quốc gia John Bolton hồi năm ngoái cho rằng Bắc Kinh và Moskva đã “gây trở ngại đối với hoạt động quân sự của Mỹ và gây ra mối đe dọa đáng kể với lợi ích an ninh quốc gia của Mỹ” ở lục địa này.
Ví dụ, Kenya là một đối tác chủ chốt của Mỹ, đặc biệt là trong chiến dịch chống khủng bố. Tổng thống Uhuru Kenyatta là một trong số ít nhà lãnh đạo châu Phi được mời tới Nhà Trắng trong thời gian ông Trump nắm quyền. Tuy nhiên, 70% khoản nợ nước ngoài của Kenya là thuộc về Bắc Kinh và nhiều dự án cơ sở hạ tầng lớn của nước này đang được các công ty của Trung Quốc thực hiện.
Thực tế, không chỉ Trung Quốc và Nga đang tỏ ra quan tâm nhiều hơn đối với châu Phi, các quốc chủ chốt khác như Ấn Đô, các nước Vùng Vịnh, Thổ Nhĩ Kỳ, Pháp và Đức cũng đang quan tâm nhiều hơn tới châu lục này.
Ví dụ dưới thời Tổng thống Emmanuel Macron, Paris đang tìm cách tăng cường quan hệ với các nước từng là thuộc địa của mình khi thắt chặt quan hệ với các nền kinh tế lớn nhất của châu Phi. Trong khi đó, Thủ tướng Đức Angela Merkel là một “vị chính khách thường xuyên” tới thăm châu lục này.
Ngoài ra, Anh, vốn đang trên lộ trình rời khỏi Liên minh châu Âu (EU), còn được gọi là Brexit, cũng như vậy. Hoàng tử Harry và vợ là Công nương Meghan Markle đang có chuyến thăm một số nước châu Phi, gồm Nam Phi, tiếp đến là Botswana, Angola và Malawi. Hoàng tử Harry dự kiến sẽ thị sát các dự án cứu trợ nhân đạo ở những nước này.
Năm 2018, Thủ tướng Anh khi ấy là bà Theresa May cũng đã thực hiện chuyến công du châu Phi, trong đó có chuyến thăm tới Kenya. Bà May là vị Thủ tướng Anh đầu tiên đến thăm quốc gia châu Phi này kể từ năm 1988. Tại đây, bà May đã phát biểu rằng đây là “một cơ hội duy nhất vào thời điểm chỉ có một không hai”.
Điều này càng cho thấy đối với London, lục địa này đã có tầm quan trọng mới khi Anh đang tìm cách củng cố các mối quan hệ với các quốc gia ngoài EU khi Anh rời khỏi liên minh này. Tuy nhiên, không chỉ vì những lý do kinh tế mà London coi trọng quan hệ với châu Phi.
Các nhà hoạch định chính sách của Anh cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc tăng cường quan hệ hợp tác an ninh giữa phương Tây với châu Phi nhằm giải quyết những bất ổn ở khắp khu vực này.
Đáng chú ý là mối đe dọa từ lực lượng phiến quân Boko Haram và Al-Shabab, trong khi lực lượng Anh đang tham gia liên minh chống lại lực lượng này.
Những động thái trên cho thấy rằng các cường quốc phương Tây và Trung Quốc đang ngày càng “để mắt” tới châu Phi. Điều này không chỉ phản ánh những tính toán về khía cạnh kinh tế mà còn có những mối quan tâm lớn hơn về chính trị.
Từ Brexit cho tới "trò chơi quyền lực" lớn đang diễn ra giữa Washington, Moskva và Bắc Kinh, sự quan tâm tới lục địa này nhiều khả năng sẽ chỉ tăng lên từ năm 2020 trở đi, đặc biệt nếu châu lục này tiếp tục phát huy được tiềm năng kinh tế đáng kể của mình./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Châu Phi cần 5 tỷ USD/năm để phát triển cơ sở hạ tầng ICT
07:06' - 11/09/2019
Châu Phi hàng năm cần gần 5 tỷ USD để phát triển cơ sở hạ tầng cho công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) trong bối cảnh châu lục này đang tụt hậu so với phần còn lại của thế giới.
-
Kinh tế Việt Nam
Thúc đẩy hợp tác nông nghiệp, thủy sản Việt Nam – Trung Đông – châu Phi
16:45' - 10/09/2019
Kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam với các nước Trung Đông – châu Phi trong năm 2018 đạt trên 20,5 tỷ đô la Mỹ (USD) và tiếp nhận trên 2,8 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp từ khu vực này.
-
Ý kiến và Bình luận
Chính sách cho doanh nghiệp Việt Nam đầu tư vào thị trường Trung Đông-châu Phi
20:02' - 09/09/2019
Các bộ, ngành cần có những chính sách tương đối cụ thể hơn nữa; trong đó, bao gồm cả chính sách cho các doanh nghiệp Việt Nam đầu tư ra nước ngoài như thị trường các nước Trung Đông-châu Phi.
-
Kinh tế Việt Nam
Khai phá thị trường Trung Đông - châu Phi và những kỳ vọng
14:58' - 09/09/2019
Nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã bày tỏ mối quan tâm phát triển thị trường và xuất khẩu hàng hóa sang các nước Trung Đông - châu Phi.
-
Kinh tế Việt Nam
"Cú hích” thúc đẩy hợp tác thương mại Trung Đông-châu Phi
14:35' - 09/09/2019
Ngày 9/9, tại Hà Nội, Bộ Ngoại giao tổ chức Hội nghị “Gặp mặt Đại sứ các nước Trung Đông - châu Phi năm 2019”.
-
Doanh nghiệp
Trung Quốc cam kết đầu tư 1,4 tỷ USD vào các dự án năng lượng ở châu Phi
09:06' - 08/09/2019
Các doanh nghiệp Trung Quốc cam kết sẽ đầu tư 1,4 tỷ USD vào các dự án năng lượng ở châu Phi trong thời gian tới.
-
Kinh tế & Xã hội
Thương mại điện tử giúp tạo thêm 3 triệu việc làm tại châu Phi
17:37' - 04/09/2019
Theo nghiên cứu mới nhất từ tập đoàn tư vấn quốc tế Boston Consulting Group có trụ sở tại Mỹ, thương mại điện tử sẽ giúp tạo thêm 3 triệu việc làm tại châu Phi vào năm 2025.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Hàng loạt các chuyến bay tại Pháp bị hủy do đình công
15:57'
Ngày 25/4, việc di chuyển bằng đường hàng không trên khắp châu Âu đang phải đối mặt với sự gián đoạn đáng kể do các cuộc đình công tại Pháp.
-
Kinh tế Thế giới
Nga xem xét bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái
15:32'
Các nguồn tin cho biết Chính phủ Nga có kế hoạch bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái từ ngày 1/5 trong bối cảnh giá than đã giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ đưa ra ưu tiên số một cho ngành vận tải vào năm 2050
08:47'
Ngày 24/4, Chính phủ Mỹ đã đặt ra mục tiêu quốc gia là cắt giảm lượng phát thải từ ngành vận chuyển hàng hóa về mức 0 vào năm 2050.
-
Kinh tế Thế giới
Giá vàng "ém mình" chờ các dữ liệu kinh tế quan trọng của Mỹ
08:24'
Giá vàng thế giới đi ngang trong phiên giao dịch 24/4, khi rủi ro từ căng thẳng ở Trung Đông giảm bớt.
-
Kinh tế Thế giới
Đàm phán hiệp ước rác thải nhựa toàn cầu bước vào giai đoạn quan trọng
15:02' - 24/04/2024
Đại diện từ 175 quốc gia bắt đầu đàm phán từ 23/4 về đề xuất hiệp ước toàn cầu để giảm ô nhiễm nhựa, vốn hiện diện ở khắp mọi nơi từ đỉnh núi đến đáy đại dương, cũng như trong máu người và sữa mẹ.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ đẩy nhanh tốc độ xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc
09:07' - 24/04/2024
Theo cnbc.com, Mỹ đã khởi công xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc mới nối Nam California và Las Vegas.
-
Kinh tế Thế giới
Hoạt động kinh doanh của Mỹ giảm tốc trước thềm cuộc họp của Fed
07:55' - 24/04/2024
S&P Global cho biết chỉ số PMI tổng hợp theo dõi các lĩnh vực sản xuất và dịch vụ của Mỹ, đã giảm xuống mức 50,9 trong tháng 4/2024, từ mức 52,1 của tháng Ba.
-
Kinh tế Thế giới
Doanh thu du lịch toàn cầu năm 2024 dự báo đạt gần 6.000 tỷ USD
07:38' - 24/04/2024
Doanh thu du lịch toàn cầu được dự báo sẽ đạt 5.800 tỷ USD trong năm 2024, đánh dấu mức tăng 139,6% so với thời kỳ trước đại dịch vào năm 2019.
-
Kinh tế Thế giới
Kinh tế châu Á "thấm đòn" của thiên tai
05:39' - 24/04/2024
Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) ngày 23/4 công bố báo cáo cho hay châu Á là "khu vực chịu nhiều thiên tai nhất thế giới" trong năm 2023.