Cuộc cạnh tranh trên thị trường thanh toán số Việt Nam đang nóng dần

19:15' - 20/06/2019
BNEWS Tờ Nikkei Asia Review vừa đăng bài phân tích, trong đó nhận định thị trường thanh toán số ở Việt Nam sắp chứng kiến sự cạnh tranh quyết liệt giữa các nhà cung cấp dịch vụ.
Xu hướng thanh toán không dùng tiền mặt. Ảnh: TTXVN

Theo nội dung bài viết, thị trường thanh toán số có tốc độ tăng trưởng cao nhưng đang bị phân mảnh ở Việt Nam đang đứng trước một làn sóng sáp nhập sau vụ sáp nhập gần đây giữa dịch vụ ví điện tử VIMO và mPOS - một doanh nghiệp khởi nghiệp chuyên cung cấp dịch vụ POS (point-of-sale, điểm bán hàng). Một chuyên gia phân tích dự báo sẽ có nhiều công ty phải rời bỏ thị trường này do cạnh tranh đang nóng dần.
Tuần trước, VIMO và mPOS thông báo hai bên đã sáp nhập và hoạt động dưới một thương hiệu chung là NextPay. Với 1,5 triệu người sử dụng ví điện tử và hơn 35.000 điểm chấp nhận POS trên khắp 45 tỉnh, thành, pháp nhân mới ước tính sẽ xử lý khoảng 1,5 tỷ USD giao dịch thanh toán trong năm nay. Đó là một con số đáng kể trên thị trường thanh toán số với tổng giá trị thanh toán ước khoảng 8,5 tỷ USD ở Việt Nam trong năm 2019, tăng 20% so với năm ngoái. 
Mặc dù thương vụ sáp nhập này đã được hai doanh nghiệp khởi nghiệp có trụ sở ở Hà Nội này lên kế hoạch từ rất lâu vì cả hai đều được thành lập vào năm 2014 bởi NextTech do ông Nguyễn Hòa Bình lãnh đạo nhưng động thái này vẫn thu hút sự chú ý trên thị trường fintech (tài chính-công nghệ) vốn rất chật chội ở Việt Nam.
Theo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (SBV), đến cuối tháng 2/2019, Việt Nam có 29 tổ chức trung gian thanh toán phi ngân hàng được cấp phép, trong đó có khoảng 20 tổ chức cung cấp dịch vụ ví điện tử. Bên cạnh đó, có hơn 40 ngân hàng cung cấp dịch vụ thanh toán trên điện thoại di động.
Marc Einstein, chuyên gia phân tích của công ty nghiên cứu và tư vấn công nghệ thông tin ITR có trụ sở ở Nhật Bản, cho rằng các công ty ở Đông Nam Á đang tìm cách noi theo sự thành công của các nhà cung cấp dịch vụ thanh toán số khổng lồ của Trung Quốc như AliPay của Alibaba Group Holding hay WeChat Pay của Tencent Holdings. 
Chuyên gia Einstein cho rằng đó giống như một cuộc đua tìm vàng nhưng chỉ có một số ít người chơi sẽ thành công ở một quốc gia như Việt Nam.
Trong bối cảnh dịch vụ thanh toán số đang trở nên phổ biến, ông Nguyễn Hòa Bình, nhà sáng lập VIMO và mPOS và sẽ giữ chức Chủ tịch NextPay, tin rằng doanh nghiệp mới sáp nhập sẽ tiếp tục phát triển. 
Theo vị doanh nhân này, NextPay đang trong quá trình hoàn tất vòng gọi vốn series B để huy động 30 triệu USD. NextPay đặt mục tiêu tăng trưởng ở trong nước và mở rộng hoạt động ra nước ngoài, trong đó có kế hoạch thâm nhập thị trường Indonesia và Malaysia vào năm tới. Mặt khác, NextPay đã hợp tác với doanh nghiệp khởi nghiệp chuyên cung cấp dịch vụ cho vay ngang hàng Vaymuon để thử nghiệm các dịch vụ cho vay đối với người bán hàng và người tiêu dùng trong năm nay.
Ông Nguyễn Hòa Bình tự tin khẳng định NextPay sẽ có lợi nhuận “hàng triệu USD” trong năm 2019 nhưng từ chối tiết lộ thêm thông tin chi tiết. Trả lời phỏng vấn Nikkei Asia Review, ông Bình nói: “Chúng tôi nghĩ rằng đây là thời điểm tốt để sáp nhập và huy động thêm vốn để chiếm lĩnh thị trường Việt Nam trong 3 năm tới, đồng thời mở rộng sang các thị trường chưa được khai thác ở khu vực Nam Á”. 
Cũng giống như chuyên gia Einstein, ông Bình tin rằng đang có một cuộc cải tổ lớn trong lĩnh vực này. Ông nói thêm: “Tôi cho rằng trong 2-3 năm tới, có tới 70% doanh nghiệp thanh toán fintech ở Việt Nam sẽ phải đóng cửa”.
Trong khi đó, ông Huy Pham, Giảng viên của Đại học RMIT Vietnam và là một chuyên gia trong lĩnh vực fintech, cho rằng thương vụ sáp nhập mới sẽ mang lại lợi thế cho NextPay bởi vì, mPOS, vốn chuyên tâm vào việc cung cấp dịch vụ đọc thẻ trên điện thoại, có hệ thống khách hàng rộng lớn. Ông khẳng định: “Chắc chắn, NextPay sẽ có lợi thế cạnh tranh so với tất cả những người chơi lớn khác trên thị trường như Momo hay Moca của Grab hay Viettel Pay hoặc Zalo Pay”.
Các nhà phân tích cho rằng các công ty thanh toán số sẽ cần phải tập trung vào việc huy động vốn, thu thập dữ liệu khách hàng, mở rộng mạng lưới cửa hàng chấp nhận dịch vụ và mở rộng hoạt động thông qua hệ sinh thái số để tồn tại. 
Vào đầu năm nay, Momo - dịch vụ thanh toán điện tử phổ biến nhất ở Việt Nam – đã huy động 100 triệu USD từ công ty Warburg Pincus của Mỹ sau khi được bơm hàng triệu USD từ Standard Chartered và Goldman Sachs. Trong khi đó, ZaloPay, vốn được hậu thuẫn bởi VNG Corp., “kỳ lân” đầu tiên ở Việt Nam”. Năm ngoái, Grab của Singapore đã ký thỏa thuận đối tác chiến lược với Moca của Việt Nam để cung cấp các dịch vụ thanh toán số. AirPay đang nhận được sự hỗ trợ của công ty Internet Sea của Singapore.
Sự cạnh tranh ngày càng tăng trên thị trường thanh toán số ở Việt Nam diễn ra trong bối cảnh Chính phủ nước này đang nỗ lực tăng người sử dụng các dịch vụ thanh toán số nhằm rút ngắn khoảng cách với các nước láng giềng. Các số liệu thống kê của Ngân hàng Thế giới (WB) cho thấy số lượng giao dịch không dùng tiền mặt ở Việt Nam hiện chỉ là 4,9 giao dịch/người, thấp hơn rất nhiều so với con số 59,7 ở Thái Lan, 89 ở Malaysia và 26,1 ở Trung Quốc.
SBV đã chọn ngày 16/6 là ngày “không tiền mặt” quốc gia. Theo các tờ báo ở Việt Nam, gần đây, SBV đã thông báo các kế hoạch hủy bỏ hạn mức giao dịch 20 triệu đồng/ngày đối với những người sử dụng ví điện tử. 
Hiện tại, các dịch vụ ví điện tử ở Việt Nam sẽ phải kết nối với một tài khoản ngân hàng và điều này đã giúp cho các ngân hàng, vốn đang thúc đẩy các sản phẩm thanh toán số, trở thành một phần quan trọng trên thị trường. Sự giao thoa giữa các công ty fintech và các ngân hàng đang dẫn tới một sự cạnh tranh và cả sự hợp tác. Các ngân hàng và công ty fintech đã hợp tác rất tốt bởi họ đang cố gắng tận dụng thế mạnh của nhau. 
Việt Nam vẫn còn rất nhiều tiềm năng để phát triển thành một xã hội không dùng tiền mặt trong thanh toán. Tỷ lệ tiền mặt trong lưu thông/GDP ở Việt Nam năm 2016 là 19%, trong khi con số này ở Thái Lan chỉ là 12,6%, ở Trung Quốc là 9,2% và Malaysia 7,7%.
Theo các số liệu thống kê gần đây, chỉ có 59% người trưởng thành ở Việt Nam có tài khoản ngân hàng. Để tăng con số này, năm nay, Chính phủ Việt Nam đã bật đèn xanh cho các công ty viễn thông thử nghiệm các dịch vụ thanh toán điện tử. Ông Binh Nguyen, chuyên gia của RMIT, cho rằng động thái này có thể sẽ giúp thúc đẩy hoạt động thanh toán điện tử ở khu vực nông thôn, nhưng cũng khiến cho sự cạnh tranh trở nên “quyết liệt hơn”. Vị chuyên gia này nhận định: “Chúng tôi có nhiều hệ thống thanh toán điện tử và nhiều dịch vụ ví điện tử khác nhau nhưng chỉ có một số ít sẽ tồn tại. Doanh nghiệp tồn tại sẽ là những doanh nghiệp có thể xây dựng một hệ sinh thái thích hợp và để làm được như vậy, họ cần phải có vốn”. 
Ông Bình cũng dự báo các công ty viễn thông có thể trở thành một “kẻ thay đổi cuộc chơi” vì họ có hạ tầng rộng lớn./.

Tin liên quan


Tin cùng chuyên mục