Cuộc cạnh tranh lợi ích quyết liệt ở Bắc Cực
Bà Rebecca Pincus đã tham dự phiên điều trần hồi tháng Ba vừa qua trước Ủy ban Đánh giá Kinh tế và An ninh Mỹ-Trung (USCC). Theo đó, bà Pincus đã nêu bật các mục tiêu khác nhau của Trung Quốc và Nga trong khu vực.
Theo bà Pincus, Nga và Trung Quốc có lợi ích đan xen ở Bắc Cực. Đối với Trung Quốc, Nga là “một phương tiện” phục vụ tăng trưởng kinh tế. Trong khi đó, đối với Nga, Trung Quốc đã trở thành “một phương thức” nhằm ứng phó với chiến lược cô lập của phương Tây.
Bà Pincus nêu rõ: " Do đó, dường như có thiên hướng mối quan hệ này chỉ thể hiện ở văn bản giấy tờ và ngôn từ, hơn là đầu tư trên thực tế cho đến nay. Trong khi một số thỏa thuận đã được thực hiện, các cuộc đàm phán khác đã đổ vỡ do những bất đồng quan điểm giữa Trung Quốc và Nga về mối quan hệ song phương ở Bắc Cực.
Sáng kiến "Vành đai và Con đường" của Trung Quốc là một chương trình quan trọng của Chủ tịch Tập Cận Bình, trong khi Bắc Cực là ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Sự kết hợp của hai lĩnh vực trọng tâm này có ý nghĩa quan trọng và có tiềm năng thúc đẩy các mục tiêu quốc gia của hai nước.
Bà Pincus cho hay: "Liệu Nga sẽ cấp cho Trung Quốc quyền ưu đãi trong tiếp cận Tuyến đường biển phía Bắc (NSR) hay không? Và Trung Quốc sẽ đóng vai trò về cơ sở hạ tầng thiết yếu để phát triển NSR?". Tuy nhiên, bất chấp thỏa thuận cấp cao về hợp tác tại Bắc Cực giữa hai nước, vẫn xuất hiện tình trạng quan liêu trong thực hiện sáng kiến này. Bà Pincus nhấn mạnh: “Đến nay, chúng ta chưa nhận thấy mối quan hệ đặc biệt nào phát triển".
Về mặt quân sự, một nghi vấn chủ yếu là mức độ mà Nga sẽ tạo điều kiện để Trung Quốc thâm nhập vào phần phía dưới lớp băng bề mặt của Bắc Cực. Mặc dù Nga đã cung cấp cho Trung Quốc một số vũ khí và kinh nghiệm chuyên môn, nhưng Nga đã cảnh giác khi chuyển giao các công nghệ cao cấp cho phía Trung Quốc.
Tuy nhiên, các tàu ngầm của Trung Quốc có thể tuần tra Bắc Cực trong thập kỷ tới, và điều đó có thể gây ra căng thẳng trong quan hệ Trung-Nga. Bà Pincus cũng lưu ý rằng nếu một tàu ngầm Trung Quốc xuất hiện ở Bắc Cực trong thời gian tới, có thể trong vòng từ 5 đến 10 năm nữa, điều này sẽ thực sự làm thay đổi cuộc chơi. Đối với Nga, đó sẽ là một môi trường mới thực sự và gây quan ngại với Moskva.
Về mặt chính trị, Trung Quốc đang xây dựng mối quan hệ với tất cả 8 nước Bắc Cực để tăng cường ảnh hưởng đối với các quyết sách trong tương lai của khu vực. Trong khi đó, Nga ít bị tổn thương hơn bởi vì nước này đã trở thành siêu cường Bắc Cực.
Tuy nhiên, nền kinh tế Nga kém phát triển và mong manh, do đó, điều này sẽ hạn chế sự tự do hành động của Moskva. Bất kỳ sự bất ổn nội tại nào của Nga cũng sẽ liên quan trực tiếp tới việc quản trị Bắc Cực, đây sẽ thực sự là một thách thức đối với “xứ Bạch Dương”.
Đối với Mỹ, Washington can dự vào khu vực Bắc Cực thông qua việc tham gia Hội đồng Bắc Cực và thể hiện vai trò của mình trong việc thành lập Diễn đàn Cảnh sát biển Bắc Cực như một không gian quan trọng để các đồng minh của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Nga hợp tác. Tuy nhiên, Mỹ cũng có lợi ích tại Bắc Cực đơn giản là vì Mỹ có lãnh thổ ở khu vực này, điều mà ban đầu các Ủy viên của Hội đồng Bắc Cực chưa được nhận thức đầy đủ.
Bà Kenneth Lewis đặt câu hỏi: "Vai trò của chúng tôi tại Bắc Cực là gì và chúng tôi theo đuổi vai trò của mình như thế nào, bởi vì phải chăng chúng tôi không có lãnh thổ ở Bắc Cực?". Câu hỏi này nhanh chóng được các đồng nghiệp của bà đính chính rằng Mỹ có lãnh thổ tại Bắc Cực và vùng lãnh thổ này nằm tại Alaska. Phó Chủ tịch Hội đồng Bắc Cực Robin Cleveland nói rằng bà cũng dự định tìm hiểu và phân tích về lợi ích của Mỹ ở Bắc Cực, đồng thời nhấn mạnh rằng bà "rất vui khi biết Mỹ có quyền lợi tại Bắc Cực".
Theo chuyên gia Pincus, một trong những bước đi tiếp theo quan trọng để Mỹ thúc đẩy lợi ích của mình ở Bắc Cực, đó là tài trợ đầy đủ cho chương trình sản xuất tàu phá băng cho Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Mỹ. Bà Pincus nhận định rằng nếu không có sự hiện diện thường xuyên tại Bắc Cực, Mỹ sẽ rơi vào thế bất lợi. Chuyên gia này cũng đề nghị tăng cường hợp tác quốc trong khu vực.
Bà Pincus nói: "Điều này rất quan trọng để củng cố mối quan hệ với các đồng minh Bắc Âu của chúng ta trong khu vực, cũng như Canada, để xây dựng một sự đồng thuận và đối thoại chung về Trung Quốc ở Bắc Cực. Chúng ta cần đóng một vai trò định hình trong khu vực này. Đó là sân sau của chúng ta. Chúng ta có lợi ích quốc gia quan trọng sống còn đang bị đe dọa"./.
- Từ khóa :
- bắc cực
- sáng kiến vành đai con đường
- nato
- nga
- trung quốc
- mỹ
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Nga và NATO chính thức "ly hôn"
08:11' - 16/04/2019
Ngày 15/4 Thứ trưởng Ngoại giao Nga Aleksander Grushko tuyên bố Nga và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã hoàn toàn chấm dứt hợp tác ở cả các lĩnh vực dân sự và quân sự.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng Thống Nga nhấn mạnh cam kết tăng cường hợp tác với các nước Bắc Cực
18:35' - 08/04/2019
Trước thềm Diễn đàn quốc tế về Bắc Cực lần thứ 5, ngày 8/4, Tổng thống Nga Vladimir Putin nhấn mạnh cam kết tăng cường hợp tác với các quốc gia ở khu vực Bắc Cực.
-
Kinh tế Thế giới
Nga đầu tư cơ sở hạ tầng quân sự tối tân nhất thế giới tại Bắc Cực
08:31' - 25/12/2018
Ngày 24/12, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu tuyên bố nước này sở hữu những cơ sở hạ tầng quân sự hiện đại nhất tại Bắc Cực và không quốc gia nào có thể sánh được.
-
Đời sống
Mỗi giây có tới 14.000 tấn nước từ băng ở Bắc Cực đổ ra đại dương
14:58' - 24/12/2018
Nghiên cứu mới đăng tải trên tạp chí Environmental Research Letters cho thấy tình trạng tan băng tại Bắc Cực khiến cứ mỗi giây lại có tới 14.000 tấn nước tại đây đổ ra các đại dương.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Đàm phán hiệp ước rác thải nhựa toàn cầu bước vào giai đoạn quan trọng
15:02' - 24/04/2024
Đại diện từ 175 quốc gia bắt đầu đàm phán từ 23/4 về đề xuất hiệp ước toàn cầu để giảm ô nhiễm nhựa, vốn hiện diện ở khắp mọi nơi từ đỉnh núi đến đáy đại dương, cũng như trong máu người và sữa mẹ.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ đẩy nhanh tốc độ xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc
09:07' - 24/04/2024
Theo cnbc.com, Mỹ đã khởi công xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc mới nối Nam California và Las Vegas.
-
Kinh tế Thế giới
Hoạt động kinh doanh của Mỹ giảm tốc trước thềm cuộc họp của Fed
07:55' - 24/04/2024
S&P Global cho biết chỉ số PMI tổng hợp theo dõi các lĩnh vực sản xuất và dịch vụ của Mỹ, đã giảm xuống mức 50,9 trong tháng 4/2024, từ mức 52,1 của tháng Ba.
-
Kinh tế Thế giới
Doanh thu du lịch toàn cầu năm 2024 dự báo đạt gần 6.000 tỷ USD
07:38' - 24/04/2024
Doanh thu du lịch toàn cầu được dự báo sẽ đạt 5.800 tỷ USD trong năm 2024, đánh dấu mức tăng 139,6% so với thời kỳ trước đại dịch vào năm 2019.
-
Kinh tế Thế giới
Kinh tế châu Á "thấm đòn" của thiên tai
05:39' - 24/04/2024
Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) ngày 23/4 công bố báo cáo cho hay châu Á là "khu vực chịu nhiều thiên tai nhất thế giới" trong năm 2023.
-
Kinh tế Thế giới
Xuất khẩu thép của Trung Quốc tăng mạnh và tác động
19:16' - 23/04/2024
Làn sóng xuất khẩu thép lớn nhất của Trung Quốc đang gia tăng kể từ khi xảy ra tình trạng dư thừa toàn cầu vào giữa những năm 2010. Điều này đang gây ra căng thẳng thương mại trên toàn thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Chính phủ Hàn Quốc kêu gọi cộng đồng y tế cải cách
08:45' - 23/04/2024
Ủy ban đặc biệt về cải cách y tế của Hàn Quốc sẽ tiến hành trao đổi với các bên liên quan về các giải pháp cải cách nhằm đổi mới hệ thống y tế, phương hướng định kỳ xem xét cung cầu nhân lực y tế.
-
Kinh tế Thế giới
Ngành thép Trung Quốc đứng trước nhiều mối lo lớn
07:00' - 23/04/2024
Do giá thép trong nước thấp, những nhà sản xuất và các công ty kinh doanh thép Trung Quốc đang trên đà đạt hoặc vượt qua mức xuất khẩu của năm ngoái.
-
Kinh tế Thế giới
Thái Lan đặt mục tiêu tăng tỷ trọng điện tái tạo
12:03' - 22/04/2024
Thái Lan đang hướng tới mục tiêu tăng tỷ lệ sản xuất điện tái tạo lên cao hơn mục tiêu 50% được đề ra trong Kế hoạch phát triển điện lực (PDP).