Chuyên gia: EU luôn kiên định trong đàm phán Brexit

06:30' - 09/10/2019
BNEWS Phóng viên TTXVN mới đây có cuộc phỏng vấn ông Philippe Detheux, cựu cố vấn ngoại giao của Chính phủ Bỉ, thành viên Phòng Thương mại và Công nghiệp Bỉ-Việt, về đàm phán Brexit giữa EU và Anh.

Ông Detheux cho rằng ba năm kể khi từ cuộc trưng cầu dân ý tại Anh về Brexit (Anh rời khỏi EU), EU luôn thể hiện cách tiếp cận vấn đề đề một cách bình tĩnh, nghiêm túc và kiên định ngay từ những ngày đầu bước vào tiến trình đàm phán với London. Đây chính là nguyên tắc mà EU cho là cần thiết trong quá trình thương lượng với nước Anh.

Trong ảnh: Thủ tướng Anh Boris Johnson phát biểu tại hội nghị của đảng Bảo thủ tại Manchester, Tây Bắc Anh ngày 2/10/2019. Ảnh: AFP/TTXVN

 

Với quan điểm nhất quán của mình, EU đã chứng tỏ họ không bị xáo động trước sự ra đi của một nước thành viên quan trọng có những đóng góp to lớn cho các hoạt động của khối cả trên phương diện kinh tế, chính trị cũng như hợp tác phát triển. Ông Detheux đưa ra ví dụ minh họa là 50% hàng hóa xuất khẩu của Anh có đích đến là EU và 50% nhập khẩu của Anh cũng bắt nguồn từ EU.

Xác định rằng nước Anh chính là bên quyết định rời khỏi con tàu EU, khối này trước tiên cho rằng điều đó cần phải được tôn trọng và thực hiện với một sự thận trọng, bình tĩnh và quyết đoán để tránh xảy ra những hệ quả tồi tệ cho khối. EU xác định một Brexit không thỏa thuận bằng mọi giá là điều cần phải tránh. Trong suốt quá trình đàm phán 3 năm qua, ông Detheux đánh giá cách tiếp cận của EU cho thấy họ hoàn toàn tuân thủ nguyên tắc đã đưa ra, đó là xử lý mọi vấn đề theo trật tự. Trước tiên, EU xác định giữa họ và Anh cần giải quyết các vấn đề của quá khứ như tài chính, quyền công dân hay đường biên giới Ireland, tiếp đó hai bên mới có thể xem xét mối quan hệ thương mại trong tương lai.

Theo ông Detheux, thời gian cho thấy EU đã giữ vững lập trường của mình trước mọi sóng gió dựa trên các nguyên tắc đã được xác định rõ ràng. Điều này chứng tỏ khả năng thống nhất cao trong nội bộ khối trên các vấn đề cơ bản. Chuyên gia Detheux đánh giá đây là yếu tố rất quan trọng giúp duy trì hình ảnh tốt của EU trên trường quốc tế.

Trong một thế giới mà sự cân bằng quyền lực là cơ sở chính của các thỏa thuận quốc tế, điều quan trọng là EU đã thể hiện được sự kiên định của mình. Đây cũng là điểm mấu chốt để khối có được sự chuẩn bị tốt cho cuộc đàm phán về mối quan hệ tương lai với Vương quốc Anh. Và EU luôn cho rằng một cuộc đàm phán như vậy chỉ có thể được bắt đầu khi Brexit có hiệu lực.

Nếu trường hợp Brexit không thỏa thuận xảy ra, thì trong mối quan hệ thương mại với EU trong tương lai, Anh sẽ trở thành một nước thứ ba như Mỹ và hàng hóa của họ muốn vào châu Âu sẽ phải chịu các mức thuế xuất nhập khẩu tương đương.

Con số thống kê cho thấy, từ sau cuộc trưng cầu dân ý năm 2016, đồng bảng Anh đã giảm 15% giá trị và tăng trưởng kinh tế của nước này đã mất đi 0,1 điểm phần trăm. Từ những lý lẽ và thực tiễn trên, vị cựu cố vấn của Chính phủ Bỉ nhận định việc tìm một giải pháp để đạt được việc nước Anh rời EU theo cách có trật tự là rất quan trọng.

Trước đây, EU đã đưa ra một đề xuất rất cụ thể đối với nước Anh về biên giới Ireland, tuy nhiên điều này đến nay vẫn bị London bác bỏ. Đề xuất đó là kết quả của một quá trình tính toán kỹ càng trên tinh thần nghiêm túc và sự kiên định, vì bản thân EU đã xác định "ranh giới đỏ" là bảo vệ tính toàn vẹn của thị trường đơn nhất của khối.

Ông Detheux khẳng định bất kỳ một nước thứ ba nào như Mỹ, Trung Quốc hay Việt Nam, khi giao thương với EU cũng phải tuân theo nguyên tắc về kiểm soát biên giới và đảm bảo các quy định về tiêu chuẩn chất lượng của châu Âu. Ông cho rằng nguyên tắc này cũng phải được áp dụng đối với Anh sau thời điểm nước này rời khỏi EU, dự kiến ngày 31/10. EU sẽ không chấp nhận một nguyên tắc nào khác bởi nguy cơ ảnh hưởng đến tính toàn vẹn của thị trường chung.

Giải pháp tránh đường biên giới cứng đã được Anh và EU nhất trí dưới thời Thủ tướng Theresa May, nhưng điều này đã bị Quốc hội Anh bác bỏ. Cách đây vài ngày, Thủ tướng đương nhiệm Boris Jonhson của nước Anh đã đề xuất một thỏa thuận mới để giải quyết vấn đề biên giới Ireland với hy vọng có thể tiến tới một thỏa thuận với EU, điều mà cả hai bên cùng mong muốn.

Các quan chức của EU và các nước thành viên tuyên bố sẽ nghiên cứu đề xuất mới của London với một sự tập trung cao độ. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker nhận xét vẫn còn một số vấn đề trong đề xuất từ phía Anh.

Hai bên hiện chỉ còn gần một tháng để tìm ra giải pháp. Theo ông Detheux, kết quả thế nào là do người Anh quyết định vì London chính là bên đã đưa ra lịch trình. Nếu kéo dài thời điểm Brexit thì sẽ có thời gian để nghiên cứu và tìm ra giải pháp phù hợp cho tất cả các bên.

Về mặt ngoại giao, cả hai bên đều mong muốn tìm ra giải pháp để đạt được thỏa thuận. Chuyên gia người Bỉ nhận xét việc kéo dài thêm thời hạn Brexit cũng là một khả năng, nhưng để làm gì và điều đó có cần thiết hay không. Ông cho rằng nếu chỉ là để thảo luận lại về các điều khoản thì phía EU chắc chắn sẽ không đồng thuận.

Còn đối với tình huống cắt đứt ngay sợi dây và đặt mọi sự vào tình thế đã rồi, ông Detheux cho rằng sự lựa chọn nằm trong tay Thủ tướng Anh. Chính ông Jonhson sẽ là người đưa ra yêu cầu xin kéo dài thời hạn, ký một thỏa thuận với EU hay thực hiện một Brexit không thỏa thuận.

Ông Detheux khẳng định phía EU luôn xác định thực hiện đàm phán nghiêm túc trong khi Anh chính là bên đã đặt ra thời hạn ngày 31/10. EU đã chấp nhận mốc thời gian này và họ không thể tự mình thay đổi nó. Ông cho rằng tại hội nghị thượng đỉnh vào ngày 18/10 tới thì mọi thứ sẽ trở nên rõ ràng hơn.

Chuyên gia Detheux nhận định rằng việc các giải pháp rõ ràng về tiến trình Brexit được đưa ra càng sớm càng tốt có vai trò rất quan trọng đối với không chỉ EU mà cả phần còn lại của thế giới. Chúng tạo nên những ảnh hưởng không nhỏ tới đường hướng chiến lược về xuất nhập khẩu của các nước vào thi trường Anh và EU.

Nhiều quốc gia, như Việt Nam chẳng hạn, nhất là trong bối cảnh Hà Nội vừa ký Hiệp định thương mại tự do với EU, hiện chưa thể rõ mối quan hệ trao đổi thương mại giữa họ với nước Anh và EU sẽ diễn biến ra sao. Mọi việc còn đang rất mơ hồ và chưa có điều gì là chắc chắn trong thời điểm hiện nay. Ông Detheux tin tưởng rằng trong vài tuần tới các doanh nghiệp sẽ có cơ sở để xác định đường hướng chiến lược của mình trong hoạt động xuất nhập khẩu tại thị trường EU và Anh./.

Tin liên quan


Tin cùng chuyên mục