Cạnh tranh tài chính giữa Trung Quốc và Australia tại khu vực Thái Bình Dương
Viện nghiên cứu chính sách Lowy của Australia vừa đăng bài viết của tác giả Annmaree O’Keeffe, cộng tác viên của Trung tâm phát triển chính sách thuộc Đại học Quốc gia Australia, trong đó phân tích về cuộc đua chính trị và tài chính giữa Australia và Trung Quốc tại Thái Bình Dương.
Trung Quốc đang gia tăng sự quan tâm của mình đối với các quốc đảo Thái Bình Dương. Gần đây, Bắc Kinh đã tham gia đầu tư nâng cấp một bến cảng đa năng tại đảo Manus của Papua New Guinea.Theo thống kê của Viện nghiên cứu chính sách Lowy (Australia) công bố tháng 8/2018, tổng mức đầu tư viện trợ của Trung Quốc vào Papua New Guinea đang ngày càng gia tăng. Năm 2016, Trung Quốc viện trợ 20,83 triệu USD cho Papua New Guinea, so với 375,96 triệu AUD (tương đương 263,17 triệu USD) của Australia.Tới năm 2017, Trung Quốc tiếp tục đầu tư thêm 62,97 triệu USD cho Papua New Guinea, tăng gấp ba lần giá trị viện trợ so với năm trước, trong khi Australia không ghi nhận bất kỳ sự gia tăng viện trợ nào.Nhưng liệu sự cạnh tranh tài chính này có đem lại lợi ích thực tế cho các quốc gia nhận viện trợ hay không? Cần phải lưu ý là hầu hết các khoản viện trợ của Trung Quốc đều được "tung ra" dưới dạng các khoản vay ưu đãi và sẽ phải hoàn trả.Trong khi đó, viện trợ của Australia là các khoản vay không hoàn trả. Tuy nhiên, viện trợ của Australia thường đi kèm các điều kiện để thúc đẩy các quốc gia nhận viện trợ phát triển bền vững. Viện trợ của Trung Quốc lại gắn liền với yêu cầu các dự án đầu tư do Trung Quốc tài trợ sẽ được thực hiện bởi các công ty và nhân công của Trung Quốc.Điều này đồng nghĩa với việc sẽ có rất ít hoặc không có các việc làm mới được tạo ra cho người dân địa phương, cũng như không có sự chuyển giao kỹ năng. Bù lại, chính quyền Papua New Guinea nhanh chóng được nhận các khoản viện trợ từ Trung Quốc, bất kể quốc gia này có đủ khả năng chi trả hay không.Xét về tiềm năng, nguồn tài chính của Trung Quốc mạnh hơn nhiều so với Australia. Vì vậy, câu hỏi chính là cuộc cạnh tranh này sẽ được tiếp tục trong bao lâu trước khi các lợi ích riêng của Papua New Guinea bị tàn phá bởi đồng Nhân dân tệ (NDT).Thật không may, Australia đã buộc phải thỏa hiệp với chính các chương trình viện trợ của mình để bắt kịp phương pháp tiếp cận mang tính chất thương mại của Trung Quốc. Ví dụ, một báo cáo mới đây nhất cho biết, một số khoản tiền của Australia đóng góp cho Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) 2018 mới đây xuất phát từ bên ngoài các khoản ngân sách viện trợ.Một câu chuyện buồn nữa, đó là Trung Quốc đã lựa chọn đầu tư vào sự phát triển của khu vực hải cảng tại đảo Manus, nơi mà Australia hầu như không quan tâm đến trong suốt 17 năm qua. Hơn thế nữa, việc xây dựng một trung tâm tiếp nhận người tị nạn của Australia tại khu đảo này trước đó cũng đã tạo ra một vết cắt trong mối quan hệ song phương của Australia và Papua New Guinea.Trong tiềm thức của người dân Papua New Guinea, Australia thường đi kèm với các cụm từ “chủ nghĩa thực dân mới” hay “chủ nghĩa thực dân”… Bù lại, Trung Quốc xuất hiện với hình tượng tích cực, một vị "mạnh thường quân" đang ra tay giúp đỡ xây dựng đảo Manus. Vậy Australia cần phải làm gì?Theo báo cáo được ghi nhận vào đầu năm nay, sự ủng hộ của Canberra đối với việc Papua New Guinea đăng cai tổ chức APEC 2018 được xem là một phần của chiến lược ngăn chặn quyền kiểm soát của Trung Quốc đối với APEC.Australia đã tài trợ Papua New Guinea khoảng 100 triệu AUD (tương đương 70 triệu USD), bao gồm 14,4 triệu AUD xây dựng các cơ sở hạ tầng và mạng lưới an ninh mạng, 5,4 triệu AUD củng cố lực lượng cảnh sát và gia tăng công tác phòng cháy, chữa cháy… Bên cạnh đó, lực lượng Cảnh sát liên bang Australia cũng đã có mặt tại Papua New Guinea để hỗ trợ an ninh và tập huấn bảo vệ hội nghị.Tuy nhiên, sự hỗ trợ hào phóng của Australia cũng không thể hạn chế được quyền tham gia của Trung Quốc. Quốc gia lớn nhất châu Á này đã rộng rãi đầu tư cho Papua New Guinea một trung tâm hội nghị dành riêng cho APEC 2018 và nâng cấp đường sá quanh khu vực cảng Moresby, thậm chí, bao gồm cả sự đầu tư không cần thiết để mở rộng đường cao tốc Poreporena nối liền tỉnh Waigani và trung tâm thị trấn Cảng Moresby.Hội nghị APEC 2018 tại Papua New Guinea vào tháng 11 tới đây sẽ làm sáng tỏ hơn nữa tầm ảnh hưởng của Trung Quốc đối với các quốc gia thân cận với Australia, cũng như thể hiện rõ sự cạnh tranh không lành mạnh giữa Trung Quốc và Australia để trở thành đối tác phát triển của Papua New Guinea trong dài hạn.Một trong những hệ quả của cuộc cạnh tranh này là sự hiện diện ngày càng lớn của Trung Quốc tại khu vực đã tạo cơ hội để Papua New Guinea và các quốc gia Thái Bình Dương khác tìm kiếm sự giúp đỡ bên ngoài đối tác truyền thống quen thuộc và buộc Australia phải gia tăng hơn nữa sự tham gia trong khu vực.Bất chấp sự cạnh tranh địa chính trị giữa hai quốc gia Australia và Trung Quốc, Tổng thống Papua New Guinea Peter O’Neill vẫn vui vẻ ký vào các bản cam kết viện trợ, khiến cho quốc gia này ngày càng trở nên "nổi tiếng" hơn với các núi nợ xấu.Tuy nhiên, trong khuôn khổ Diễn đàn các quốc đảo Thái Bình Dương vừa diễn ra mới đây tại Nauru, Tổng thống Nauru Baron Waqa đã mạnh mẽ lên án Trung Quốc. Những chỉ trích của ông Baron được cho là có sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ Vùng lãnh thổ Đài Loan của Trung Quốc, một trong những đối tác ngoại giao được Nauru công nhận.Đáng tiếc là Australia không tham dự diễn đàn trên do những bất ổn chính trị nội bộ kéo theo sự thay đổi vị trí thủ tướng diễn ra gần đây. Tân Thủ tướng Scott Morrison đã không kịp nắm bắt cơ hội gặp gỡ những nhà lãnh đạo các quốc gia láng giềng, trước khi lên đường tham dự APEC 2018 tại Papua New Guinea tới đây. Ngược lại, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có lời mời các nhà lãnh đạo Thái Bình Dương, những quốc gia đã công nhận Trung Quốc, tới tham dự buổi gặp mặt tại Cảng Moresby thuộc Papua New Guinea, trước thềm hội nghị thượng đỉnh APEC 2018.Điều này có nghĩa, ông Tập sẽ gặp các quốc gia láng giềng của Australia trước khi ông Scott Morrison kịp làm điều đó và Canberra sẽ vuột mất cơ hội thuyết phục các nhà lãnh đạo Thái Bình Dương nhận thức một cách khách quan tầm quan trọng của các đối tác trong khu vực.Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Venezuela tìm kiếm sự ủng hộ kinh tế từ Trung Quốc
09:21' - 13/09/2018
Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro cho biết Venezuela đang có những điều kiện tốt nhất để tăng cường quan hệ với Trung Quốc sau khi khởi động một loạt các biện pháp để khôi phục nền kinh tế.
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc cam kết dành hơn 80 tỷ USD đầu tư vào châu Phi
05:30' - 12/09/2018
Nhân dịp Diễn đàn hợp tác Trung Quốc – châu Phi, trang thông tin ABC của Australia đăng tải bài viết của nhà báo Bill Birtles về mối quan hệ giữa Trung Quốc và các quốc gia châu Phi.
-
Kinh tế Thế giới
Cựu cố vấn Mỹ chỉ trích chiến lược của Australia với Trung Quốc
06:03' - 11/09/2018
Trả lời phỏng vấn đài ABC, ông Steve Bannon đã chỉ trích sách lược mềm mỏng của Australia đối với Trung Quốc và cảnh báo hậu quả nếu Canberra không chịu đối đầu với Trung Quốc ngay từ bây giờ.
-
Kinh tế Thế giới
Tương lai khó đoán của các siêu dự án liên quan đến Trung Quốc tại Malaysia
05:30' - 11/09/2018
Theo The Straits Times, "quãng thời gian vàng" đối với đầu tư của Trung Quốc - mà đỉnh cao là dưới thời cựu Thủ tướng Najib Razak - dường như kết thúc không mấy êm ả.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Đàm phán hiệp ước rác thải nhựa toàn cầu bước vào giai đoạn quan trọng
15:02' - 24/04/2024
Đại diện từ 175 quốc gia bắt đầu đàm phán từ 23/4 về đề xuất hiệp ước toàn cầu để giảm ô nhiễm nhựa, vốn hiện diện ở khắp mọi nơi từ đỉnh núi đến đáy đại dương, cũng như trong máu người và sữa mẹ.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ đẩy nhanh tốc độ xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc
09:07' - 24/04/2024
Theo cnbc.com, Mỹ đã khởi công xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc mới nối Nam California và Las Vegas.
-
Kinh tế Thế giới
Hoạt động kinh doanh của Mỹ giảm tốc trước thềm cuộc họp của Fed
07:55' - 24/04/2024
S&P Global cho biết chỉ số PMI tổng hợp theo dõi các lĩnh vực sản xuất và dịch vụ của Mỹ, đã giảm xuống mức 50,9 trong tháng 4/2024, từ mức 52,1 của tháng Ba.
-
Kinh tế Thế giới
Doanh thu du lịch toàn cầu năm 2024 dự báo đạt gần 6.000 tỷ USD
07:38' - 24/04/2024
Doanh thu du lịch toàn cầu được dự báo sẽ đạt 5.800 tỷ USD trong năm 2024, đánh dấu mức tăng 139,6% so với thời kỳ trước đại dịch vào năm 2019.
-
Kinh tế Thế giới
Kinh tế châu Á "thấm đòn" của thiên tai
05:39' - 24/04/2024
Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) ngày 23/4 công bố báo cáo cho hay châu Á là "khu vực chịu nhiều thiên tai nhất thế giới" trong năm 2023.
-
Kinh tế Thế giới
Xuất khẩu thép của Trung Quốc tăng mạnh và tác động
19:16' - 23/04/2024
Làn sóng xuất khẩu thép lớn nhất của Trung Quốc đang gia tăng kể từ khi xảy ra tình trạng dư thừa toàn cầu vào giữa những năm 2010. Điều này đang gây ra căng thẳng thương mại trên toàn thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Chính phủ Hàn Quốc kêu gọi cộng đồng y tế cải cách
08:45' - 23/04/2024
Ủy ban đặc biệt về cải cách y tế của Hàn Quốc sẽ tiến hành trao đổi với các bên liên quan về các giải pháp cải cách nhằm đổi mới hệ thống y tế, phương hướng định kỳ xem xét cung cầu nhân lực y tế.
-
Kinh tế Thế giới
Ngành thép Trung Quốc đứng trước nhiều mối lo lớn
07:00' - 23/04/2024
Do giá thép trong nước thấp, những nhà sản xuất và các công ty kinh doanh thép Trung Quốc đang trên đà đạt hoặc vượt qua mức xuất khẩu của năm ngoái.
-
Kinh tế Thế giới
Thái Lan đặt mục tiêu tăng tỷ trọng điện tái tạo
12:03' - 22/04/2024
Thái Lan đang hướng tới mục tiêu tăng tỷ lệ sản xuất điện tái tạo lên cao hơn mục tiêu 50% được đề ra trong Kế hoạch phát triển điện lực (PDP).