Một quốc gia, hai tiền tệ có phải sự lựa chọn khôn ngoan cho Italy?
Rất có thể sự thành công của đồng tiền mới sẽ thuyết phục người dân Italy rằng nền kinh tế nước này vẫn có thể vận hành tốt mà không cần đến đồng euro.
Điều này được cho là sẽ mang lại một sự thay đổi trên phương diện chính trị của Italy và khiến kịch bản “đất nước hình chiếc ủng” rời khỏi Khu vực sử dụng đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) trở nên rõ nét hơn.
Ba trong số bốn đảng phái lớn nhất của Italy – bao gồm đảng Phong trào 5 sao (M5S), đảng Liên minh phía Bắc cánh hữu và đảng trung hữu Forza Italia đối lập của cựu Thủ tướng Silvio Berlusconi, đã đề xuất giới thiệu một hệ thống tiền tệ chạy song song với đồng euro sau cuộc bầu cử dự kiến diễn ra vào đầu năm tới.
Ý tưởng về hệ thống tiền tệ kép đã được 3 đảng phái này đưa ra nhằm tận dụng tâm lý bài đồng euro đang ngày một lan rộng trên khắp đất nước, đồng thời là công cụ để Rome tránh khỏi những biến động và khủng hoảng có thể châm ngòi cho một cuộc chia ly giữa Italy và Eurozone.
Tuy nhiên, tân lãnh đạo đồng thời là ứng cử viên Thủ tướng của đảng dân túy M5S Luigi Di Maio ngày 24/9 tuyên bố rằng M5S không muốn rời khỏi Liên minh châu Âu (EU), mà chỉ muốn thay đổi các quy định của liên minh này.
Phát biểu với báo giới trong ngày đầu tiên nắm giữ cương vị lãnh đạo M5S, ông Di Maio, 31 tuổi, nói: “Chúng tôi muốn ở lại trong EU, nhưng đồng thời muốn thay đổi một loạt hiệp định vốn đang gây tổn thương cho nền kinh tế và các hoạt động kinh doanh của Italy.
Chúng tôi đã đề xuất một chương trình gồm 7 điểm lên Nghị viện châu Âu về đồng euro, trong đó kịch bản tổ chức trưng cầu ý dân về đồng tiền chung này là điểm cuối cùng".
Một số nhà lập pháp đảng M5S và đảng Liên minh phía Bắc cánh hữu cho rằng việc thành lập một hệ thống tiền tệ kép, mặc dù bị phản đối bởi Ủy ban châu Âu (EC), vẫn sẽ tạo sức ép lên Brussels và đối tác của Italy nhằm buộc họ phải sửa đổi các quy tắc tài chính châu Âu để Rome có thêm “đất” chi tiêu và cắt giảm thuế.
Tuy nhiên, có một vấn đề đó là những người ủng hộ kế hoạch này mạnh mẽ nhất lại chính là những đối tượng có tư tưởng bài đồng euro và họ thừa nhận rằng mục đích chính của họ là chuẩn bị nền tảng để Italy rời Eurozone khi thời cơ chín muồi.
Người phát ngôn của đảng Liên minh phía Bắc Claudio Borghi nhận định rằng với việc vận hành hai đồng tiền tệ song song, nền kinh tế Italy vẫn có thể hoạt động kể cả trong trường hợp Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB) cố gắng “làm khó” Rome bằng cách chặn hết các đường thanh khoản đồng euro của nước này.
Người Italy vẫn luôn ưu ái đồng tiền chung châu Âu kể từ khi đồng tiền này chính thức được ra mắt vào năm 1999. Tuy nhiên, kể từ khi gia nhập Eurozone, Italy luôn là nền kinh tế khu vực suy yếu nhất và vì thế nhiều người đổ lỗi cho đồng euro vì đã khiến mức sống của họ giảm và tỷ lệ thất nghiệp cao.
Một cuộc thăm dò của cơ quan Winpoll vào tháng Ba vừa qua cho thấy chỉ có khoảng một nửa người Italy ủng hộ việc tiếp tục sử dụng đồng euro, trong khi một cuộc điều tra toàn EU khác vào tháng Bảy của trung tâm nghiên cứu Đức Bertelsmann Stiftung cho thấy chỉ 17% người Italy hài lòng với các hướng đi của EU. Con số này chỉ bằng một nửa con số trung bình được ghi nhận ở EU.
Giới đầu tư đã bán trái phiếu Chính phủ Italy vào tháng trước, sau khi cựu Thủ tướng Berlusconi lên tiếng ủng hộ việc in đồng tiền mới sử dụng trong nước để bơm thêm tiền vào nền kinh tế. Song song với đó, đồng euro sẽ được sử dụng trong tất cả các giao dịch quốc tế và của khách du lịch.
Ý tưởng này đã được đề cập đến từ trước, và tại Italy bây giờ chỉ có đảng Dân chủ (PD) là không muốn “quay lưng” lại với đồng euro.
Trong khi có nhiều ý kiến cho rằng việc vận hành một hệ thống tiền tệ song song sẽ không gặp trở ngại gì thì khi được hỏi về vấn đề này, EC khẳng định chỉ có một đồng tiền được chấp nhận trong khối Eurozone, và đó là đồng tiền mà người bán hàng bắt buộc phải chấp nhận trong giao dịch buôn bán.
Tuy nhiên, Daniel Gros, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu chính sách châu Âu tại Brussels, nhận định rằng có khả năng Italy vẫn sẽ biến giấc mơ “đồng lira mới” thành hiện thực để che giấu đi những vấn đề thật sự của nền kinh tế nước này, trong đó có sự thiếu hụt tăng trưởng năng suất lao động.
Khái niệm về hệ thống tiền tệ song song đã xuất hiện từ trước đó rất lâu. Cựu Thủ tướng Berlusconi vẫn thường hay nhắc đến đồng AM-lira của các đồng minh Italy thời sau chiến tranh thế giới lần thứ hai, hay như trường hợp của một trong những đồng tiền thành công nhất franc Thụy Sỹ.
Đồng tiền này chính thức được sử dụng vào năm 1934 trong các giao dịch kinh doanh, và đến nay vẫn giữ vai trò quan trọng trong việc tìm kiếm nguồn tín dụng giá rẻ trong thời kỳ suy thoái.
Cựu Thủ tướng Silvio Berlusconi cho biết ý tưởng đã từng được đưa ra trước đó về “mini BoT” của đảng Liên minh phía Bắc, một dạng chứng khoán chính phủ ngắn hạn và không lãi suất trên quy mô nhỏ, được sử dụng như một đồng tiền nội tệ nhằm chi trả cho các hoạt động của chính phủ, các nhà cung cấp, đóng thuế và an sinh xã hội, là không quá khác biệt so với ý tưởng về một hệ thống tiền tệ song song mà ông đang cân nhắc.
Người phát ngôn của đảng Liên minh phía Bắc Claudio Borghi cho hay hình thức sử dụng này sẽ giúp thuyết phục người dân cũng như các doanh nghiệp sử dụng đồng tiền mới. Thậm chí, ông Borghi đã cho thực hiện những cuộc khảo sát trên Twitter và Facebook để tìm ra thiết kế được ưa chuộng nhất của đồng tiền tệ mới “mini BoT”.
Người phát ngôn của đảng Liên minh phía Bắc Claudio Borghi nói rằng Italy cần phải chuẩn bị cho sự sụy đổ của đồng euro, mà theo ông hiện giờ chỉ còn là vấn đề của thời gian, và qua đó “đánh tiếng” rằng ông ủng hộ thành lập một hệ thống tiền tệ mới.
Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng tác động của việc vận hành 2 hệ thống tiền tệ song song sẽ là rất lớn, trong đó phải kể đến việc làm tăng nợ công, sự phản đối của Brussels và đặc biệt là nếu được thực hiện trên quy mô lớn sẽ dẫn đến hậu quả là Italy cuối cùng phải rời khỏi Eurozone.
Đồng quan điểm trên, thậm chí cả những chuyên gia kinh tế ủng hộ “đồng lira mới” cũng phải thừa nhận rằng phương án này sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến “núi nợ” khổng lồ của Chính phủ Italy, hiện là cao thứ hai trong khu vực Eurozone, chỉ đứng sau Hy Lạp.
Tuy nhiên, những chuyên gia này cũng tin rằng rủi ro này sẽ được bù lấp bởi những tác động tích cực về tăng trưởng kinh tế./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Pháp, Italy xúc tiến tuyến đường sắt xuyên dãy Alps
13:51' - 28/09/2017
Pháp và Italy đã tái khẳng định quyết tâm hoàn tất dự án xây dựng tuyến đường sắt xuyên qua dãy núi Alps đầy tham vọng, vốn tạm thời bị đình trệ sau khi Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhậm chức.
-
Kinh tế Thế giới
Dự án tham vọng về sản xuất tàu biển của Pháp-Italy
05:30' - 18/09/2017
Tạp chí La Tribune Pháp có bài phân tích của tác giả Michel Cabirol với tựa đề “Công nghiệp quốc phòng: Pháp và Italy hướng đến một đại dự án hợp tác trong lĩnh vực đóng tàu và hàng hải”.
-
Kinh tế Thế giới
Tòa án châu Âu phủ quyết lệnh cấm của Italy với giống ngô MON 810 của Monsanto
09:28' - 14/09/2017
Tòa án Tư pháp châu Âu ngày 13/9 phán quyết rằng Italy đã sai khi cấm trồng loại ngô biến đổi gen MON 810 của hãng sản xuất hạt giống và hóa chất nông nghiệp Monsanto (Mỹ).
-
Kinh tế Thế giới
Italy lại thu giữ hàng chục nghìn quả trứng "bẩn"
19:27' - 23/08/2017
Cảnh sát Italy ngày 23/8 đã thu giữ 92.000 quả trứng bị nhiễm thuốc trừ sâu Fipronil, đồng thời niêm phong 3 trang trại và 1 trung tâm đóng gói ở miền Trung Italy.
-
Kinh tế Thế giới
Italy tiếp tục phát hiện trứng "bẩn"
22:03' - 21/08/2017
Ngày 21/8, Bộ Y tế Italy cho biết 2 trong số 114 mẫu trứng được kiểm tra cho thấy dấu hiệu của hóa chất thuốc trừ sâu Fipronil độc hại, trong bối cảnh bê bối trứng "bẩn" đang diễn ra tại châu Âu.
-
Ngân hàng
Morgan Stanley: Italy phải mất 10 năm để giải quyết nợ xấu ngân hàng
09:46' - 18/07/2017
Tập đoàn ngân hàng Morgan Stanley (Mỹ) ngày 17/7 nhận định các ngân hàng của Italy có thể phải mất tới 10 năm mới có thể giảm được mức nợ xấu xuống bằng với con số trung bình của châu Âu.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Chính phủ Hàn Quốc kêu gọi cộng đồng y tế cải cách
08:45'
Ủy ban đặc biệt về cải cách y tế của Hàn Quốc sẽ tiến hành trao đổi với các bên liên quan về các giải pháp cải cách nhằm đổi mới hệ thống y tế, phương hướng định kỳ xem xét cung cầu nhân lực y tế.
-
Kinh tế Thế giới
Ngành thép Trung Quốc đứng trước nhiều mối lo lớn
07:00'
Do giá thép trong nước thấp, những nhà sản xuất và các công ty kinh doanh thép Trung Quốc đang trên đà đạt hoặc vượt qua mức xuất khẩu của năm ngoái.
-
Kinh tế Thế giới
Thái Lan đặt mục tiêu tăng tỷ trọng điện tái tạo
12:03' - 22/04/2024
Thái Lan đang hướng tới mục tiêu tăng tỷ lệ sản xuất điện tái tạo lên cao hơn mục tiêu 50% được đề ra trong Kế hoạch phát triển điện lực (PDP).
-
Kinh tế Thế giới
Chỉ 40/100 công ty tư nhân lớn thế giới đặt mục tiêu về trung hòa khí thải
10:17' - 22/04/2024
Theo báo cáo của nhóm cung cấp dữ liệu độc lập Net Zero Tracker công bố ngày 22/4, chỉ 40 trong 100 công ty tư nhân lớn thế giới đặt ra mục tiêu về trung hòa khí thải nhằm ngăn chặn biến đổi khí hậu.
-
Kinh tế Thế giới
Diễn biến ở Trung Đông có đe dọa kế hoạch cắt giảm lãi suất của ECB?
07:09' - 22/04/2024
Những diễn biến địa chính trị mới nhất ở Trung Đông đang làm dấy lên lo ngại về khả năng xảy ra một cuộc xung đột rộng lớn hơn và những tác động kinh tế toàn cầu của nó.
-
Kinh tế Thế giới
Khối lượng hàng hóa qua cảng Hong Kong (Trung Quốc) lần đầu tiên nằm ngoài tốp 10 thế giới
10:22' - 21/04/2024
Năm 2023, lần đầu tiên khối lượng hàng hóa đi qua cảng Hong Kong rơi xuống vị trí thứ 11 thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Đợt tăng vốn lớn nhất cho Ngân hàng Thế giới kể từ năm 2022
15:49' - 20/04/2024
11 quốc gia đã cam kết đóng góp hơn 11 tỷ USD cho các công cụ vốn hỗn hợp và bảo lãnh danh mục đầu tư mới, được thiết kế để mở rộng năng lực cho vay của ngân hàng thêm 70 tỷ USD trong 10 năm.
-
Kinh tế Thế giới
Căng thẳng tại Trung Đông: Indonesia cân nhắc tìm kiếm nguồn cung dầu thô mới
14:16' - 20/04/2024
Theo phóng viên TTXVN tại Jakarta, trong bối cảnh xung đột tại Trung Đông leo thang, Indonesia đang xem xét tìm kiếm các nhà cung cấp dầu thô thay thế từ châu Phi và Mỹ Latinh.
-
Kinh tế Thế giới
IMF khuyến nghị các nước củng cố tài chính và tăng cường cải cách kinh tế
13:04' - 20/04/2024
Ngày 19/4 Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) khuyến nghị các nước Mỹ Latinh kết hợp củng cố tài chính với tăng cường cải cách kinh tế để thúc đẩy tăng trưởng, do nợ công và mức nghèo đói tại đây vẫn ở mức cao.